- Админтай холбогдох
- 99110103
- 90001603
- info@cekc.mn
Би одоо яах ёстой юм болоо?
Намайг С гэдэг. Би одоо 23 настай. Польшд ажиллаж амьдарч байна. Надад бусад хүний үзэл бодол хэрэгтэй байна. Миний хувьд өмнө нь хайрлаж дурлаж зөндөө л үзсэн гэхдээ одоо л жинхэнээсээ эр хүнийг хайрлаж байна. Гэвч тэр маань Польш залуу 28 настай. Бид үерхээд 8 сар болж байна. Би ч түүнд хайртай тэр ч надад. Гэхдээ би тэрэнтэй цаашдаа амьдарч чадах эсэхээсээ айж байна. Хэрвээ тэрэнтэй гэрлэвэл Польшдоо үлднэ. Гэвч би гэр орон эх орноосоо салахыг хүсэхгүй байна. Гэхдээ бас энэ залуугаасаа ч холдмооргүй байна. Хүний шунал гэж хязгааргүй юмаа.
Энэ залуу маань архи тамхинаас ангид ухаантай боловсролтой өөрийн гэсэн ажилтай үнэхээр ухаалаг даруухан хүн. Гэвч монгол биш гэж сүүлийн үед үнэхээр их боддог боллоо. Энд тэндээс мэдээлэл харж байхад гадаад хүнтэй суусан эмэгтэй хүнийг хамаг л муу муухайгаар дуудах юм. Гэхдээ өмнө нь би монгол залууд дурлаад хамаг байдгаа зориулж үзсэн ч намайг хайрлаж чадаагүй зовоосон гэхэд болно. Архи тамхи авгай хүүхний хормой хот гээд л асуудлууд байсан. Би одоо яах ёстой юм болоо? Бодол сэтгэгдлээ хуваалцвал баярлах болно оо…
72 Comments
үерхээд хэдэн жил болоход болдгүйм байхдаа. жил болоогүй байж л суух суух суух яахуу яахуу гэцгээхийн. польшуудыг бол сайн мэднэ. сайн ч бии муу ч бии, хэдэн жил үерхэж хүний чанарийг зан араншинг таньчаад суух талаар бодмоориймдаа
yadiin mongol zaluutai suulaa geed jargahiin bish. uurdiin bish bailaa ch amidraliinhaa heseghen hugatsaag ch bolov jargaltai ongorooj yagaad boldguiyiin. neg mongol har yumtai suugaad urt ch bai bogino ch hugatsaand amidrahad ylgaagui l zovooh yum chini. Ter gadaad huntei suulaa geed booj uheh geed biagaa erchuuded handaj helehed. oorsdoo mongol ohidoo avaad suuj chadku hariinhand aldaj baigaa bol hohinee. ta nar gadniihantai suugaad tsus holiduullaa l gene. getel ta nar oorsdoo bid oligtoi baisan bol ohid maani ingej gadniihantai gerleh bsan bolov uu gej heden huvi ni bodoj uzsen bol? yadiin hun gants l amidrana shdee jargaj baigaad bish yumaa gehed neeh zovchihgui amidarch baigaad horvoog orhih heregetei shdee. bi bol suu l gej helmeer bna.
хайр сэтгэлд хил хязгаар үгүй шүү дээ.үнэхээр хайртай л бол яадын суугаад үр хүүхдээ гаргаад азжаргалтай амьдарах хэрэгтэй.
Hairtai l bol yamar ch ylsiin hun bsan yamar hamaatai uym be, Mongol zalyysiin ihenh n arhind orson doodhoo zahirch chadahgyi heruul hiisen zaluus l bn daa
mongold jargaj chadaagui harid , hariin hunii ehner bolj zovj yavaa busguichuude uruvdluu. hun jargal daadgui zovlon daadag gej yutai unen be. dembeeg unshaarai huuhnuude
er ni mongol zaluusiig ih muu heleh yumaa tegeed gadaad huntei suuj bna geh yum gadaad humuus tiim saihan huniig hairaldag geed oilgoson humuus bh yum yagaad tegeed bodood bdag yum be hun l bol hun tedend chin hunii sain muu bugd l bgaa shuu dee tegeed gadaad huntei suugaad saihan bh ni yu l bol yahab ediin zasag ni arai oor l biz bodoh l asuudal shuu dee mongol hun mongoldoo l amidralbal saihan biz dee chi minii bodloor seksiin saihniig medersen bh l daa ternees mgl d saihan zaluus zunduu l bgaa daa
chi naad zaluugaa songo gj helmer bn mgl er hun hestuu shuu dandaa iluu biluu dolooj huuhenii asuudal arhi uuna zodno hestuu chi naad polish zaluutgaa suu chamd amjilt shn amidraarai
польш zaluuchuud huuhen zantai tegee oilgochih
uuniig unshaad negen zuil sanagdchlaa bi evropt amidarch baisan( bi eregtei ) yanz yanziin ajil solij hiij baisan neg udaa ajilgui bolood olon sar bolson ajil haigaad oldohgui heseg zovooson doo ajilgui hun yamar olig baihav suuldee orloo-d zar tavilaa neg huuhen utasdaad ajil bna gesen ochood ezentei ni uulzaad ajild orson tend ter mongol busgui ajildag bailaa 2 laa eleg negtei bolhoor uuriinhuu ajlin hajuugaar tuund baga saga ajilaas ni hamjina ajilaa taraad jaahan yarij suuna tegeed neleen udsan bid 2 t nuuj haah ch yamgui jargalaa zovlongoo yarinaa tegsen mani hun gadaad nuhurtei baidag baigaa uund ni ch olon yam bodoogui l dee tus tusiin ajlaa hiigeed l yavna zav chuluuguuruu altan nutagtaagaa buu halna neg udur nuhurteigee irj manaid hool ideerei gej urisan ter udur ch irlee manai hun harin gancaaraa irdeg yam bna nuhur ni ajiltai gene bi amindaa garaa gargaad hool hiisen bsan 2 laa hool ideed vino uun eldev yam yarisan aav eej nutag us ah duu yariagui aym baihgui genet altan nutag min uilj ugdug bnaa nutag us aav eejee sanaj dee gej bodood sain uilaad avaa hu setgel ongoigood saihan boldii gesen chin bi aav eej ah duugee sanalgui yahav gehdee bi tom aldaa hiisen geel uilaad bailaa bi neeg ih asuuj zovoolgui baij baigaad gert duhuulj uguud harisan ternees hoish nadaas jaahan zai barij haricaad baisan ni ugui bolson nadad nuuj haalgui sarin yam ni irsen ternee hurtel yarina ih sergelen huuhen gehde nudend ni jaahan gunig baidgiig bi anzaaraad baidag baisan chamtai baihad ih saihan baina setgel uujraad ih dotno chamaig ali ert tanidag yam shig sanagdaad bhii geed baidag baisan gehdee l nadad ter huurhun nudendee nuusan bychan gunigaa heldeggui l bailaa delguur hamt hesey gej guina tegeed hamt yavna ene metchilen jil garan bolson huurhii min bi az jargaltai baina setgel uujuu baih shig jargal haa baina gedeg haaya bid 2 muudalcanaa neg hoyor udur yam duugarahgui hajuugaar ni garhaar namaig semhen chimhene alchuuraar oroolgono tegj baigad teslgui nadaas uuchilal guina bucaad hevendee orno nuhurtei chin tanilcay gehed demii dee ter husehgui baihoo l geed unguruunu nuhuriinh ni tuhai yarih geheer neg l caargalangui durgui baidag gehdee bi zunguuruu muu novsh bas l tamldag yam bna daa gedgiig oilgood l baisan daa namaig anh tuuniig harj baihad neg l bituu bodlogshirson neg l tiimerhuu baisan tegeed huuchin neg naiz min huduu neg aytaihan ajil baina hureed iree gej duudaad bi ochhoor bolood altan nutagtaa hellee endee ajillaj bolohgui nuu geed zailuul min neg l gunigtai huremniihee hormoig imereed uilaad ugdug baigaa tegehed nadad evgui baisan shuu bi ch barag uilah shahsan terniig bi denduu sain meddeg baisan bolhoor odoog hurtel martaj chaddaggui yam beeliin chinee biendee ahadsan achaag uurch yavaa tesej tevchij yavaa minii tal nutagiin anhilhan ceceg minii mongolin hacar goo busgui setgeliin yamar ih tenheetei yam be gedgiig ter maani nadad oilguulj ugsun duu estoi hund sain hani bolhoor busgui baisan daa daanch chi min huniih yam daa huniih huniih dee hariin huniih chi min namaig hamt yavaw gevel yavhaar l baisan daa daanch bi tegeh muuhai hun chanar baihgui wm daa
TSUS TSEVER BAILGAARAAI
23nhan nast ym bj mongol nz zaluut bolj amedral vzsen t=ntr gechjee bas
Gadaad huntei zavaarsan zavaan yanhan bn chi tegeheer neg musun naanaa yanhan bolood amidarahaas uur zam bhgui bitgii ireerei
chi zaluu bna gadaad hun tiim shn bn uu? bi ch bas l gadaadad amidradag huuhnuud amaa baridag l yumdaa gj,,,? mongol er hun shig dans 1 bish tusdaa danstai chi bol huuhed gargah heregsel bolno.tegeed ch polsh bol europiin hujaa shddee.
aan neeree aaw chini chamaar ih baharhah blgui kk haaya neg hurgeniihee zurgiig harahaar setgel n duureed goy bh bhdaa yr n tegeed mgl zaluud gologdoson ymnuud zamaa huuj bgaa n ter dee ha ha mongol zaluu toohgui ym chini uur yaltai ch bilee huurhii gej
mongol er hunees turuugui humuus n bid nariig denduu muuldag bhaa nowsh gej zaailah n dugai zailahgui mgl erchuudiig muulj bgaad zaildag n ymar uchirtain be uurusduu neg uugui undugshig uuriiguu magtaal ymraa haruulj bgaa bizdee erchuud orj ireed ta nariig muulkuul bgaa bizdee ta nar dund adilhan muu huuhnuud bgaashdee muulkuul bgaazdee teneguudee
HI chi bid 2 ch neg zamaar yawj bga 2 bna da hehe. bi bas 23tai. Gadaadad ih surguulia dvvrgesen. tendee baihdaa bas l gadaad zaluutai hair setgeltei bolood salj hagatsaj chadahgvi 2 bolson. bid verheed 2 jil garan bolj bna. etssiin etsest helhed hvn medeej ah dvv eej aawiinhaa vgiig sonsolgvil yahaw harin oor busad hvmvvs bol vnendee l ilvv shd ee. chi ooriinhoo zvrh setgeliig l sons. ter hvn chin hezee ch mongold irj amidrana gj bhgvi. chi l eh oron eej aawaasaa hol bna ene ih tewcheer chamd bga yu? hamgiin gol zvil ni ter zaluu chin yag yamar hvn be? sain tani! 8 sar bol vneheer baga hugatsaa dor hayj 2 jil verh. etsest ni helhed naiz min; amjil hvsie! zow shiidwer gatgaarai^^
Ter deer minii commented feedback ugson busguid :
Beijin Dashiin okhin Huar tanaa :
1. Huar — nerniihee uchiriig oldoo ! Huar – gedeg ni hujaagaar tsetseg gesen utgatai um . Orchin tsagt Huar neriig okhidod ughoo barag bolson ikhenhdee 60 , 70 -aad ond turson okhid iim nertei baiha ni olontoi . ( Neriig chin haraad udam ugsaag chin barag taamaglav )
Zavaan Baldan agaa ni gadnaa zavaan baij bolnoo gehdee dotroo tsagaahan hun .
BI buduuleg baij bolno gehdeel bi tsever mongol hun 7 yeiinhee namtariig medne teruugeeree ch baharhdag . BI hen negend ataarhdagui harin hen negen mongol humuus buruu surtal esvel mongoliin ureeduid esreg um zaasan nevtruulsen ukhuulsan humuusiig uzehgui . HUviin bodloo bichih ch bolno gedgee helchii .
хЦ.Амгаланб� �яр нь цагдаагийн хөрөнгөлөг хурандаануудын угшилтай хүн. Замын цагдаагийн газрын даргаар ажиллаж байгаад хэрэгт холбогдон шалгуулж, дараа нь Цагдаагийн академийн захирлаар түр ажиллаж байгаад 2007 онд ОБЕГ-ын даргын албанд томилогдон төсвийн хөрөнгөөр тэрбумтан болох гараагаа эхэлсэн. Ц.Амгаланбаяр ОБЕГ-ын даргын албан тушаалд томилогдоод тав ч хоноогvй байж, тараа таниулсан гэдгийг уншигчид маань санаж байгаа байх. Дур мэдэн халаа сэлгээ хийж, өөрийн хvмvvсээ Онцгой байдлын албанд ажилтай болгосон, гаргасан тушаал, шийдвэр болгон нь хууль зөрчсөн, төсвийн хөрөнгийг зvй бусаар завшсан гээд сүүлийн жилүүдэд тvvний хууль бус vйлдэлтэй холбоотой мэдээлэл тасраагvй. Хууль хяналтынхан нэг бус шалгаж байсан удаатай ч тэрээр энэ бvхнийг хэрхэн зохицуулж, хав дарж өнгөрөөж буй нь бас л сонирхол татна. Ц.Амгаланбаяр хууль зөрчсөн, тендерийн мөнгөнөөс халаасалдаг, хөрөнгө орлогын мэдүүлгээ дутуу мэдүүлдэг гэж байнга хэл амны бай болж байдаг нэгэн. Тийм ч учраас Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Амагаланбаярт генерал цол олгохоос татгалзсныг эх сурвалж өгүүлж байна. Өнгөрөгч хавар Дорнод аймгийн Баяндун суманд гарсан тvймрийг унтраахаар ажиллаж байсан 4 аврагч, гал сөнөөгч амиа алдаж, 1 аврагчийн бие 60 хувь тvлэгдэж, vхэл амьдралын зааг дээр эмчлүүлж байгаа. Нас барсан 4 аврагчийн 1 нь эмнэлэгт амьд ирсэн бөгөөд гадаадад эмчлүүлэх зардлыг нь Ц.Амгаланбаяр шийдвэрлэхгүй удааснаас шархаа даалгүй нас барсан байна. Уг нь голд тулаад унтрах байсан түймэрт Ц.Амгаланбаяр эндээс загнасаар байгаад аврагчдыг үхэл рүү түлхсэн хэмээн аймгийнхан ярьцгааж байна. Уг харамсалт явдалтай холбогдуулан ОБЕГ-ын дарга Ц.Амгаланбаяр “би хариуцлага хvлээхэд бэлэн. Надад хариуцлагаас зайлсхийх шалтгаан байхгvй” хэмээн мэдэгдэж, шударга, хариуцлагатай албан тушаалтны дvрд тоглож байсан. Тухайн үед “Гал түймрийг унтраахаар ажиллаж байсан алба хаагчид ямар техник хэрэгсэл ашиглаж байсан юм бэ?” гэсэн сэтгүүлчийн асуултад Ц.Амгаланбаяр “Ой хээрийн түймэр унтраахад ашиглагдах техник хэрэгсэл хязгаарлагдмал байдаг” гэж хээв нэг хариулж байсан. Уг нь өөрөө баяжих, хөрөнгөжих сэтгэлгээгээ хойш тавиад ажилласан бол аврагчдийг гал унтраах багаж хэрэгсэл, галаас хамгаалах хувцсаар хангах бололцоо байсан. Ц.Амгаланбаяр төсвийн хөрөнгөнөөс амжилттай хумсалсныхаа дүнд хотын “А” зэрэглэлийн бүс буюу 1-р төрөх эмнэлэгийн зүүн талд TG төв хэмээх том хаягтай 6 давхар барилга хувьдаа барьж бусдад түрээслэсэн, Зайсангийн аманд 10 орчим өрөөтэй тансаг харшид амьдарч байгаа, мөн өнгөрсөн 4 жилийн хугацаанд хадгаламжиндаа 100 сая орчим төгрөгтэй болсон. Уг нь, Ц.Амгаланбаяр аль эрт хууль бус vйлдлийнхээ хариуд хариуцлагаа vvрээд явах ёстой байсан юм. Ц.Амгаланбаярта� � холбоотой сөрөг мэдээ мэдээллүүд тасрахгүй гарсаар байна. Хамгийн сүүлд л гэхэд Сүхбаатар аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн дарга А гэгч ууж согтууран машин барьж яваад гурван хүний амь насанд хүрсэн байна. Өмнө нь А-г үе үе архи ууж байгаа талаар аймгийн удирдлагаас Ц.Амгаланбаярт мэдээлж байсан тухай эх сурвалж өгүүлж байна. Гэвч Ц.Амгаланбаяр уг этгээдтэй хариуцлага тооцоогүйгээс хэрэг үйлдэгдэх нөхцлийг бүрдүүлсэн байна. Мөн хэдхэн хоногийн өмнө тус байгууллагын алба хаагчид дээд удирдлагын тушаалаар хувийн орон сууцны барилга дээр ажиллаж байгаад ахлах дэслэгч О гэгч хүнд бэртэн нэг нүд нь таг сохорсон байна. О-г эмнэлэгт эмчлүүлж байхад нь түүнийг хүнтэй уулзуулахгүй, ярилцлага өгүүлэхгүй, зураг авахуулахгүй байхын тулд байнгын харуул манаатай байлгасан. Одоо өрөөсөн нүдгүй болсон О-г аврагч Ч-гээр байнга асруулахаар ажлаас нь чөлөө өгсөн байна. Хамгийн хачирхалтай нь дээрх хоёр гэмт үйлдлийн талаар Шинэчлэлийн Засгийн газрын Шадар сайдад ердөө мэдээлээгүй байсан байна. Гай болж нэгэн сэтгүүлч Шадар сайдыг Аврах тусгай ангид ажиллах үеэр хувийн барилга дээр ажиллаж байгаад хүнд бэртсэн О гэгчийн талаар асуулт тавьснаар хэрэг мандах нь тэр. Уг ажиллагааны дараагаар Ц.Амгаланбаяр өөрийн хэвлэлийн ажилтнуудаа өрөөндөө дуудан тэр сэтгүүлчээр яах гэж тийм асуулт тавиулав. Ямар зорилготой ингэв, яагаад асуулгахгүй байж чаддаггүй юм бэ? хална, зайлуулна гэж загнасан байна. Эндээс харахад өөрийн үйл ажиллагаатай холбоотой алдаа, дутагдлаа ямар нэгэн байдлаар дарж өнгөрөөдөг талаар тус салбарын албан хаагчдын дунд тархсан яриа үнэн болохыг нотолж байна. Ц.Амгаланбаяр нь гэмт үйлдлийг төдийгүй 2010 онд малын гоц халдварт өвчнийг хүртэл нуун дарж нэг айлын хотонд нь нам дарчих байсан шүлхийг төрийн өндөрлөгүүд болон нийтэд зарлан мэдээлээгүйгээс болж газар авахуулан 5 аймгийн 24 сумыг хамруулж 25 мянга гаруй малыг устгалд оруулж, улсад 8 тэрбум гаруй төгрөгийн хохирол учруулжээ. Ц.Амгаланбаяр хууль бус vйлдлээ нуухын тулд 2008-2010 онд жил бүр байгууллагынхаа 10-12 хvнийг Хайнанд 7-10 хоног, 2011 онд 26 хvнийг Сингапур, Малайзад долоо хоног төсвийн мөнгөөр аялуулсан, зөвхөн энэ жилийн аялалд л гэхэд 78000 ам.доллар буюу 103 сая төгрөг зориулалтын бусаар зарцуулсан мэдээлэл байна. Ц.Амгаланбаяр цагдаагаас өөрийн жолоочоор дагуулж ирсэн Гантулгаа онцгойгийн Автобаазын даргаар томилсон. Гантулга нь тус баазын 5-н автомашиныг акталсан нэрээр хувьдаа авч, төрийн өмчийг завшсан байна. Гантулгыг энэ үйлдэлд нь Авилгатай тэмцэх газраас эрүү үүсгэн шалгаж байгаа бөгөөд Ц.Амгаланбаярын итгэлт хүн тул мөн л бүдгэрэх тал руугаа орж байгаа бололтой. Онцгой байдлын ерөнхий газрын Улсын нөөцийн газрын дарга Д.Батсайхан нь 2008 оны арванхоёрдугаар сард “Бооцын тариа” ХХК, “Баяржавхлан” ХХК-ийн ОХУ-аас импортоор оруулж ирсэн 936,6 тн улаан буудайг дотоодын улаан буудай хэмээн С.Баярын Засгийн газрыг молигдон худалдан авч, Монгол Улсын Засгийн газрын 2007 оны 227 дугаар тогтоолд “Дотооддоо үйлдвэрлэж, дотоодын гурилын үйлдвэр, Тариалан эрхлэлтийг дэмжих санд нийлүүлсэн улаан буудайн тн тутамд 80 мянган төгрөгийн урамшуулал олгоно” гэж заасны дагуу Д.Батсайхан 74.9 сая төгрөгийг улсын төсвөөс авсан байдаг юм. Тогтоол шийдвэрийг хувьдаа ашигтайгаар хувирган, ашиг хонжоо олж чаддагийн бодит биелэл ийнхүү Онцгой байдлын ерөнхий газарт Ц.Амгаланбаярын шууд удирдлагад ажилладаг, түүний дотны найз, цагдаагийн байгууллагаас дагуулж ирсэн Д.Батсайхан гэгч даргын гараар амилсан нь энэ. Д.Батсайханд Авлигатай тэмцэх газраас эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгаад уг хэргийг шийдвэрлүүлэхээ р прокурорт шилжүүлсэн боловч уг хэрэг өнөөг хүртэл шийдвэрлэгдээгү йгээр үл барам замхрах шатандаа орсон байна. Өнөө хууль шүүхийн өмнө иргэн бүр тэгш байх зарчим хаана байна вэ? Цагдаад ажиллаж байсан хүнд хууль өөрөөр, хөнгөлөлттэй үйлчилдэг юм байна гэсэн хардалтыг зүй ёсоор төрүүлж байна. Албан тушаалаа урвуулан ашигласан, залилан мэхэлсэн хэрэгтээ тэрээр өнөөдөр эрүүгийн хариуцлага хүлээх нь лавтай. Авлигатай тэмцэх газраас 2008 онд Д.Батсайханыг албан тушаалаас нь түдгэлзүүлэх мэдэгдлийг Онцгой байдлын ерөнхий газрын дарга Ц.Амгаланбаярт хүргүүлсэн боловч өнөөг хүртэл уг мэдэгдлийг хэрэгжүүлээгүй байна. Эндээс харахад Ц.Амгаланбаяр өөрөө уг гэмт хэрэгт холбоотой нь нотлогдож байна. 2008 оноос хойш Онцгой байдлын байгууллагад олон тооны барилга байгууламж улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар баригдаж байгаа бөгөөд тэдгээрийн үнэлгээ нь өөр хоорондоо өөр өөр байдаг нь тендерт оролцогч компаниудын удирдлагын гайхширлыг төрүүлдэг байна. Ц.Амгаланбаяр тэргүүтэй бүлэг этгээдүүд элдэв зальт башир аргаар тендерийн мөнгөнөөс халаасалдаг байна. Тендерт оролцогч компаниудын удирдлага Онцгой байдлын байгууллагаас Ц.Амгаланбаярыг зайлуулаагүй цагт тендерийн будлиан тасрахгүй гэж өөр хоорондоо ярилцах болсоор удаж байна. Иймээс Шинэчлэлийн Засгийн газрын тэргүүн-Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг, шударга ёсыг тогтоохоо амласан Шадар сайд Д.Тэрбишдагва нар Ц.Амгаланбаяр хэмээх төрөөс төрсөн тэрбумтан, хариуцлагагүй этгээдэд хариуцлага тооцох цаг болжээ. Онцгой байдлын албаны албан хаагчид тус албанд шинэ шударга удирдлага, шинэчлэл хэрэгтэй байгааг өөр хоорондоо ярьж байна. Ц.Амгаланбаяр нь Засгийн газраас, видио хурлаар өгсөн үүрэг даалгаврыг хэрэгжүүлэх, өвлийн бэлтгэлийг хангах тулгамдсан ажлуудыг хийхийн оронд 2012 оны 9 дүгээр сарын 29-30-ны өдрүүдэд Шадар сайд асан М.Энхболд, нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын дарга асан Болдсайхан, Нийслэлийн Онцгой байдлын газрын дарга Батбилэг нарын хамт Хэнтий аймгийн Хөх нуурт хуучнаа санагалзан зугаалсан байна. Ч.Анар ЗочинЗочин, 2012-10-08 11:37:58, 124.158.125.112Хариу бичихЦ.Амгаланб� �яр нь цагдаагийн хөрөнгөлөг хурандаануудын угшилтай хүн. Замын цагдаагийн газрын даргаар ажиллаж байгаад хэрэгт холбогдон шалгуулж, дараа нь Цагдаагийн академийн захирлаар түр ажиллаж байгаад 2007 онд ОБЕГ-ын даргын албанд томилогдон төсвийн хөрөнгөөр тэрбумтан болох гараагаа эхэлсэн. Ц.Амгаланбаяр ОБЕГ-ын даргын албан тушаалд томилогдоод тав ч хоноогvй байж, тараа таниулсан гэдгийг уншигчид маань санаж байгаа байх. Дур мэдэн халаа сэлгээ хийж, өөрийн хvмvvсээ Онцгой байдлын албанд ажилтай болгосон, гаргасан тушаал, шийдвэр болгон нь хууль зөрчсөн, төсвийн хөрөнгийг зvй бусаар завшсан гээд сүүлийн жилүүдэд тvvний хууль бус vйлдэлтэй холбоотой мэдээлэл тасраагvй. Хууль хяналтынхан нэг бус шалгаж байсан удаатай ч тэрээр энэ бvхнийг хэрхэн зохицуулж, хав дарж өнгөрөөж буй нь бас л сонирхол татна. Ц.Амгаланбаяр хууль зөрчсөн, тендерийн мөнгөнөөс халаасалдаг, хөрөнгө орлогын мэдүүлгээ дутуу мэдүүлдэг гэж байнга хэл амны бай болж байдаг нэгэн. Тийм ч учраас Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Амагаланбаярт генерал цол олгохоос татгалзсныг эх сурвалж өгүүлж байна. Өнгөрөгч хавар Дорнод аймгийн Баяндун суманд гарсан тvймрийг унтраахаар ажиллаж байсан 4 аврагч, гал сөнөөгч амиа алдаж, 1 аврагчийн бие 60 хувь тvлэгдэж, vхэл амьдралын зааг дээр эмчлүүлж байгаа. Нас барсан 4 аврагчийн 1 нь эмнэлэгт амьд ирсэн бөгөөд гадаадад эмчлүүлэх зардлыг нь Ц.Амгаланбаяр шийдвэрлэхгүй удааснаас шархаа даалгүй нас барсан байна. Уг нь голд тулаад унтрах байсан түймэрт Ц.Амгаланбаяр эндээс загнасаар байгаад аврагчдыг үхэл рүү түлхсэн хэмээн аймгийнхан ярьцгааж байна. Уг харамсалт явдалтай холбогдуулан ОБЕГ-ын дарга Ц.Амгаланбаяр “би хариуцлага хvлээхэд бэлэн. Надад хариуцлагаас зайлсхийх шалтгаан байхгvй” хэмээн мэдэгдэж, шударга, хариуцлагатай албан тушаалтны дvрд тоглож байсан. Тухайн үед “Гал түймрийг унтраахаар ажиллаж байсан алба хаагчид ямар техник хэрэгсэл ашиглаж байсан юм бэ?” гэсэн сэтгүүлчийн асуултад Ц.Амгаланбаяр “Ой хээрийн түймэр унтраахад ашиглагдах техник хэрэгсэл хязгаарлагдмал байдаг” гэж хээв нэг хариулж байсан. Уг нь өөрөө баяжих, хөрөнгөжих сэтгэлгээгээ хойш тавиад ажилласан бол аврагчдийг гал унтраах багаж хэрэгсэл, галаас хамгаалах хувцсаар хангах бололцоо байсан. Ц.Амгаланбаяр төсвийн хөрөнгөнөөс амжилттай хумсалсныхаа дүнд хотын “А” зэрэглэлийн бүс буюу 1-р төрөх эмнэлэгийн зүүн талд TG төв хэмээх том хаягтай 6 давхар барилга хувьдаа барьж бусдад түрээслэсэн, Зайсангийн аманд 10 орчим өрөөтэй тансаг харшид амьдарч байгаа, мөн өнгөрсөн 4 жилийн хугацаанд хадгаламжиндаа 100 сая орчим төгрөгтэй болсон. Уг нь, Ц.Амгаланбаяр аль эрт хууль бус vйлдлийнхээ хариуд хариуцлагаа vvрээд явах ёстой байсан юм. Ц.Амгаланбаярта� � холбоотой сөрөг мэдээ мэдээллүүд тасрахгүй гарсаар байна. Хамгийн сүүлд л гэхэд Сүхбаатар аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн дарга А гэгч ууж согтууран машин барьж яваад гурван хүний амь насанд хүрсэн байна. Өмнө нь А-г үе үе архи ууж байгаа талаар аймгийн удирдлагаас Ц.Амгаланбаярт мэдээлж байсан тухай эх сурвалж өгүүлж байна. Гэвч Ц.Амгаланбаяр уг этгээдтэй хариуцлага тооцоогүйгээс хэрэг үйлдэгдэх нөхцлийг бүрдүүлсэн байна. Мөн хэдхэн хоногийн өмнө тус байгууллагын алба хаагчид дээд удирдлагын тушаалаар хувийн орон сууцны барилга дээр ажиллаж байгаад ахлах дэслэгч О гэгч хүнд бэртэн нэг нүд нь таг сохорсон байна. О-г эмнэлэгт эмчлүүлж байхад нь түүнийг хүнтэй уулзуулахгүй, ярилцлага өгүүлэхгүй, зураг авахуулахгүй байхын тулд байнгын харуул манаатай байлгасан. Одоо өрөөсөн нүдгүй болсон О-г аврагч Ч-гээр байнга асруулахаар ажлаас нь чөлөө өгсөн байна. Хамгийн хачирхалтай нь дээрх хоёр гэмт үйлдлийн талаар Шинэчлэлийн Засгийн газрын Шадар сайдад ердөө мэдээлээгүй байсан байна. Гай болж нэгэн сэтгүүлч Шадар сайдыг Аврах тусгай ангид ажиллах үеэр хувийн барилга дээр ажиллаж байгаад хүнд бэртсэн О гэгчийн талаар асуулт тавьснаар хэрэг мандах нь тэр. Уг ажиллагааны дараагаар Ц.Амгаланбаяр өөрийн хэвлэлийн ажилтнуудаа өрөөндөө дуудан тэр сэтгүүлчээр яах гэж тийм асуулт тавиулав. Ямар зорилготой ингэв, яагаад асуулгахгүй байж чаддаггүй юм бэ? хална, зайлуулна гэж загнасан байна. Эндээс харахад өөрийн үйл ажиллагаатай холбоотой алдаа, дутагдлаа ямар нэгэн байдлаар дарж өнгөрөөдөг талаар тус салбарын албан хаагчдын дунд тархсан яриа үнэн болохыг нотолж байна. Ц.Амгаланбаяр нь гэмт үйлдлийг төдийгүй 2010 онд малын гоц халдварт өвчнийг хүртэл нуун дарж нэг айлын хотонд нь нам дарчих байсан шүлхийг төрийн өндөрлөгүүд болон нийтэд зарлан мэдээлээгүйгээс болж газар авахуулан 5 аймгийн 24 сумыг хамруулж 25 мянга гаруй малыг устгалд оруулж, улсад 8 тэрбум гаруй төгрөгийн хохирол учруулжээ. Ц.Амгаланбаяр хууль бус vйлдлээ нуухын тулд 2008-2010 онд жил бүр байгууллагынхаа 10-12 хvнийг Хайнанд 7-10 хоног, 2011 онд 26 хvнийг Сингапур, Малайзад долоо хоног төсвийн мөнгөөр аялуулсан, зөвхөн энэ жилийн аялалд л гэхэд 78000 ам.доллар буюу 103 сая төгрөг зориулалтын бусаар зарцуулсан мэдээлэл байна. Ц.Амгаланбаяр цагдаагаас өөрийн жолоочоор дагуулж ирсэн Гантулгаа онцгойгийн Автобаазын даргаар томилсон. Гантулга нь тус баазын 5-н автомашиныг акталсан нэрээр хувьдаа авч, төрийн өмчийг завшсан байна. Гантулгыг энэ үйлдэлд нь Авилгатай тэмцэх газраас эрүү үүсгэн шалгаж байгаа бөгөөд Ц.Амгаланбаярын итгэлт хүн тул мөн л бүдгэрэх тал руугаа орж байгаа бололтой. Онцгой байдлын ерөнхий газрын Улсын нөөцийн газрын дарга Д.Батсайхан нь 2008 оны арванхоёрдугаар сард “Бооцын тариа” ХХК, “Баяржавхлан” ХХК-ийн ОХУ-аас импортоор оруулж ирсэн 936,6 тн улаан буудайг дотоодын улаан буудай хэмээн С.Баярын Засгийн газрыг молигдон худалдан авч, Монгол Улсын Засгийн газрын 2007 оны 227 дугаар тогтоолд “Дотооддоо үйлдвэрлэж, дотоодын гурилын үйлдвэр, Тариалан эрхлэлтийг дэмжих санд нийлүүлсэн улаан буудайн тн тутамд 80 мянган төгрөгийн урамшуулал олгоно” гэж заасны дагуу Д.Батсайхан 74.9 сая төгрөгийг улсын төсвөөс авсан байдаг юм. Тогтоол шийдвэрийг хувьдаа ашигтайгаар хувирган, ашиг хонжоо олж чаддагийн бодит биелэл ийнхүү Онцгой байдлын ерөнхий газарт Ц.Амгаланбаярын шууд удирдлагад ажилладаг, түүний дотны найз, цагдаагийн байгууллагаас дагуулж ирсэн Д.Батсайхан гэгч даргын гараар амилсан нь энэ. Д.Батсайханд Авлигатай тэмцэх газраас эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгаад уг хэргийг шийдвэрлүүлэхээ р прокурорт шилжүүлсэн боловч уг хэрэг өнөөг хүртэл шийдвэрлэгдээгү йгээр үл барам замхрах шатандаа орсон байна. Өнөө хууль шүүхийн өмнө иргэн бүр тэгш байх зарчим хаана байна вэ? Цагдаад ажиллаж байсан хүнд хууль өөрөөр, хөнгөлөлттэй үйлчилдэг юм байна гэсэн хардалтыг зүй ёсоор төрүүлж байна. Албан тушаалаа урвуулан ашигласан, залилан мэхэлсэн хэрэгтээ тэрээр өнөөдөр эрүүгийн хариуцлага хүлээх нь лавтай. Авлигатай тэмцэх газраас 2008 онд Д.Батсайханыг албан тушаалаас нь түдгэлзүүлэх мэдэгдлийг Онцгой байдлын ерөнхий газрын дарга Ц.Амгаланбаярт хүргүүлсэн боловч өнөөг хүртэл уг мэдэгдлийг хэрэгжүүлээгүй байна. Эндээс харахад Ц.Амгаланбаяр өөрөө уг гэмт хэрэгт холбоотой нь нотлогдож байна. 2008 оноос хойш Онцгой байдлын байгууллагад олон тооны барилга байгууламж улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар баригдаж байгаа бөгөөд тэдгээрийн үнэлгээ нь өөр хоорондоо өөр өөр байдаг нь тендерт оролцогч компаниудын удирдлагын гайхширлыг төрүүлдэг байна. Ц.Амгаланбаяр тэргүүтэй бүлэг этгээдүүд элдэв зальт башир аргаар тендерийн мөнгөнөөс халаасалдаг байна. Тендерт оролцогч компаниудын удирдлага Онцгой байдлын байгууллагаас Ц.Амгаланбаярыг зайлуулаагүй цагт тендерийн будлиан тасрахгүй гэж өөр хоорондоо ярилцах болсоор удаж байна. Иймээс Шинэчлэлийн Засгийн газрын тэргүүн-Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг, шударга ёсыг тогтоохоо амласан Шадар сайд Д.Тэрбишдагва нар Ц.Амгаланбаяр хэмээх төрөөс төрсөн тэрбумтан, хариуцлагагүй этгээдэд хариуцлага тооцох цаг болжээ. Онцгой байдлын албаны албан хаагчид тус албанд шинэ шударга удирдлага, шинэчлэл хэрэгтэй байгааг өөр хоорондоо ярьж байна. Ц.Амгаланбаяр нь Засгийн газраас, видио хурлаар өгсөн үүрэг даалгаврыг хэрэгжүүлэх, өвлийн бэлтгэлийг хангах тулгамдсан ажлуудыг хийхийн оронд 2012 оны 9 дүгээр сарын 29-30-ны өдрүүдэд Шадар сайд асан М.Энхболд, нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын дарга асан Болдсайхан, Нийслэлийн Онцгой байдлын газрын дарга Батбилэг нарын хамт Хэнтий аймгийн Хөх нуурт хуучнаа санагалзан зугаалсан байна. Ч.Анар Зочин
хЦ.Амгаланб� �яр нь цагдаагийн хөрөнгөлөг хурандаануудын угшилтай хүн. Замын цагдаагийн газрын даргаар ажиллаж байгаад хэрэгт холбогдон шалгуулж, дараа нь Цагдаагийн академийн захирлаар түр ажиллаж байгаад 2007 онд ОБЕГ-ын даргын албанд томилогдон төсвийн хөрөнгөөр тэрбумтан болох гараагаа эхэлсэн. Ц.Амгаланбаяр ОБЕГ-ын даргын албан тушаалд томилогдоод тав ч хоноогvй байж, тараа таниулсан гэдгийг уншигчид маань санаж байгаа байх. Дур мэдэн халаа сэлгээ хийж, өөрийн хvмvvсээ Онцгой байдлын албанд ажилтай болгосон, гаргасан тушаал, шийдвэр болгон нь хууль зөрчсөн, төсвийн хөрөнгийг зvй бусаар завшсан гээд сүүлийн жилүүдэд тvvний хууль бус vйлдэлтэй холбоотой мэдээлэл тасраагvй. Хууль хяналтынхан нэг бус шалгаж байсан удаатай ч тэрээр энэ бvхнийг хэрхэн зохицуулж, хав дарж өнгөрөөж буй нь бас л сонирхол татна. Ц.Амгаланбаяр хууль зөрчсөн, тендерийн мөнгөнөөс халаасалдаг, хөрөнгө орлогын мэдүүлгээ дутуу мэдүүлдэг гэж байнга хэл амны бай болж байдаг нэгэн. Тийм ч учраас Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Амагаланбаярт генерал цол олгохоос татгалзсныг эх сурвалж өгүүлж байна. Өнгөрөгч хавар Дорнод аймгийн Баяндун суманд гарсан тvймрийг унтраахаар ажиллаж байсан 4 аврагч, гал сөнөөгч амиа алдаж, 1 аврагчийн бие 60 хувь тvлэгдэж, vхэл амьдралын зааг дээр эмчлүүлж байгаа. Нас барсан 4 аврагчийн 1 нь эмнэлэгт амьд ирсэн бөгөөд гадаадад эмчлүүлэх зардлыг нь Ц.Амгаланбаяр шийдвэрлэхгүй удааснаас шархаа даалгүй нас барсан байна. Уг нь голд тулаад унтрах байсан түймэрт Ц.Амгаланбаяр эндээс загнасаар байгаад аврагчдыг үхэл рүү түлхсэн хэмээн аймгийнхан ярьцгааж байна. Уг харамсалт явдалтай холбогдуулан ОБЕГ-ын дарга Ц.Амгаланбаяр “би хариуцлага хvлээхэд бэлэн. Надад хариуцлагаас зайлсхийх шалтгаан байхгvй” хэмээн мэдэгдэж, шударга, хариуцлагатай албан тушаалтны дvрд тоглож байсан. Тухайн үед “Гал түймрийг унтраахаар ажиллаж байсан алба хаагчид ямар техник хэрэгсэл ашиглаж байсан юм бэ?” гэсэн сэтгүүлчийн асуултад Ц.Амгаланбаяр “Ой хээрийн түймэр унтраахад ашиглагдах техник хэрэгсэл хязгаарлагдмал байдаг” гэж хээв нэг хариулж байсан. Уг нь өөрөө баяжих, хөрөнгөжих сэтгэлгээгээ хойш тавиад ажилласан бол аврагчдийг гал унтраах багаж хэрэгсэл, галаас хамгаалах хувцсаар хангах бололцоо байсан. Ц.Амгаланбаяр төсвийн хөрөнгөнөөс амжилттай хумсалсныхаа дүнд хотын “А” зэрэглэлийн бүс буюу 1-р төрөх эмнэлэгийн зүүн талд TG төв хэмээх том хаягтай 6 давхар барилга хувьдаа барьж бусдад түрээслэсэн, Зайсангийн аманд 10 орчим өрөөтэй тансаг харшид амьдарч байгаа, мөн өнгөрсөн 4 жилийн хугацаанд хадгаламжиндаа 100 сая орчим төгрөгтэй болсон. Уг нь, Ц.Амгаланбаяр аль эрт хууль бус vйлдлийнхээ хариуд хариуцлагаа vvрээд явах ёстой байсан юм. Ц.Амгаланбаярта� � холбоотой сөрөг мэдээ мэдээллүүд тасрахгүй гарсаар байна. Хамгийн сүүлд л гэхэд Сүхбаатар аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн дарга А гэгч ууж согтууран машин барьж яваад гурван хүний амь насанд хүрсэн байна. Өмнө нь А-г үе үе архи ууж байгаа талаар аймгийн удирдлагаас Ц.Амгаланбаярт мэдээлж байсан тухай эх сурвалж өгүүлж байна. Гэвч Ц.Амгаланбаяр уг этгээдтэй хариуцлага тооцоогүйгээс хэрэг үйлдэгдэх нөхцлийг бүрдүүлсэн байна. Мөн хэдхэн хоногийн өмнө тус байгууллагын алба хаагчид дээд удирдлагын тушаалаар хувийн орон сууцны барилга дээр ажиллаж байгаад ахлах дэслэгч О гэгч хүнд бэртэн нэг нүд нь таг сохорсон байна. О-г эмнэлэгт эмчлүүлж байхад нь түүнийг хүнтэй уулзуулахгүй, ярилцлага өгүүлэхгүй, зураг авахуулахгүй байхын тулд байнгын харуул манаатай байлгасан. Одоо өрөөсөн нүдгүй болсон О-г аврагч Ч-гээр байнга асруулахаар ажлаас нь чөлөө өгсөн байна. Хамгийн хачирхалтай нь дээрх хоёр гэмт үйлдлийн талаар Шинэчлэлийн Засгийн газрын Шадар сайдад ердөө мэдээлээгүй байсан байна. Гай болж нэгэн сэтгүүлч Шадар сайдыг Аврах тусгай ангид ажиллах үеэр хувийн барилга дээр ажиллаж байгаад хүнд бэртсэн О гэгчийн талаар асуулт тавьснаар хэрэг мандах нь тэр. Уг ажиллагааны дараагаар Ц.Амгаланбаяр өөрийн хэвлэлийн ажилтнуудаа өрөөндөө дуудан тэр сэтгүүлчээр яах гэж тийм асуулт тавиулав. Ямар зорилготой ингэв, яагаад асуулгахгүй байж чаддаггүй юм бэ? хална, зайлуулна гэж загнасан байна. Эндээс харахад өөрийн үйл ажиллагаатай холбоотой алдаа, дутагдлаа ямар нэгэн байдлаар дарж өнгөрөөдөг талаар тус салбарын албан хаагчдын дунд тархсан яриа үнэн болохыг нотолж байна. Ц.Амгаланбаяр нь гэмт үйлдлийг төдийгүй 2010 онд малын гоц халдварт өвчнийг хүртэл нуун дарж нэг айлын хотонд нь нам дарчих байсан шүлхийг төрийн өндөрлөгүүд болон нийтэд зарлан мэдээлээгүйгээс болж газар авахуулан 5 аймгийн 24 сумыг хамруулж 25 мянга гаруй малыг устгалд оруулж, улсад 8 тэрбум гаруй төгрөгийн хохирол учруулжээ. Ц.Амгаланбаяр хууль бус vйлдлээ нуухын тулд 2008-2010 онд жил бүр байгууллагынхаа 10-12 хvнийг Хайнанд 7-10 хоног, 2011 онд 26 хvнийг Сингапур, Малайзад долоо хоног төсвийн мөнгөөр аялуулсан, зөвхөн энэ жилийн аялалд л гэхэд 78000 ам.доллар буюу 103 сая төгрөг зориулалтын бусаар зарцуулсан мэдээлэл байна. Ц.Амгаланбаяр цагдаагаас өөрийн жолоочоор дагуулж ирсэн Гантулгаа онцгойгийн Автобаазын даргаар томилсон. Гантулга нь тус баазын 5-н автомашиныг акталсан нэрээр хувьдаа авч, төрийн өмчийг завшсан байна. Гантулгыг энэ үйлдэлд нь Авилгатай тэмцэх газраас эрүү үүсгэн шалгаж байгаа бөгөөд Ц.Амгаланбаярын итгэлт хүн тул мөн л бүдгэрэх тал руугаа орж байгаа бололтой. Онцгой байдлын ерөнхий газрын Улсын нөөцийн газрын дарга Д.Батсайхан нь 2008 оны арванхоёрдугаар сард “Бооцын тариа” ХХК, “Баяржавхлан” ХХК-ийн ОХУ-аас импортоор оруулж ирсэн 936,6 тн улаан буудайг дотоодын улаан буудай хэмээн С.Баярын Засгийн газрыг молигдон худалдан авч, Монгол Улсын Засгийн газрын 2007 оны 227 дугаар тогтоолд “Дотооддоо үйлдвэрлэж, дотоодын гурилын үйлдвэр, Тариалан эрхлэлтийг дэмжих санд нийлүүлсэн улаан буудайн тн тутамд 80 мянган төгрөгийн урамшуулал олгоно” гэж заасны дагуу Д.Батсайхан 74.9 сая төгрөгийг улсын төсвөөс авсан байдаг юм. Тогтоол шийдвэрийг хувьдаа ашигтайгаар хувирган, ашиг хонжоо олж чаддагийн бодит биелэл ийнхүү Онцгой байдлын ерөнхий газарт Ц.Амгаланбаярын шууд удирдлагад ажилладаг, түүний дотны найз, цагдаагийн байгууллагаас дагуулж ирсэн Д.Батсайхан гэгч даргын гараар амилсан нь энэ. Д.Батсайханд Авлигатай тэмцэх газраас эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгаад уг хэргийг шийдвэрлүүлэхээ р прокурорт шилжүүлсэн боловч уг хэрэг өнөөг хүртэл шийдвэрлэгдээгү йгээр үл барам замхрах шатандаа орсон байна. Өнөө хууль шүүхийн өмнө иргэн бүр тэгш байх зарчим хаана байна вэ? Цагдаад ажиллаж байсан хүнд хууль өөрөөр, хөнгөлөлттэй үйлчилдэг юм байна гэсэн хардалтыг зүй ёсоор төрүүлж байна. Албан тушаалаа урвуулан ашигласан, залилан мэхэлсэн хэрэгтээ тэрээр өнөөдөр эрүүгийн хариуцлага хүлээх нь лавтай. Авлигатай тэмцэх газраас 2008 онд Д.Батсайханыг албан тушаалаас нь түдгэлзүүлэх мэдэгдлийг Онцгой байдлын ерөнхий газрын дарга Ц.Амгаланбаярт хүргүүлсэн боловч өнөөг хүртэл уг мэдэгдлийг хэрэгжүүлээгүй байна. Эндээс харахад Ц.Амгаланбаяр өөрөө уг гэмт хэрэгт холбоотой нь нотлогдож байна. 2008 оноос хойш Онцгой байдлын байгууллагад олон тооны барилга байгууламж улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар баригдаж байгаа бөгөөд тэдгээрийн үнэлгээ нь өөр хоорондоо өөр өөр байдаг нь тендерт оролцогч компаниудын удирдлагын гайхширлыг төрүүлдэг байна. Ц.Амгаланбаяр тэргүүтэй бүлэг этгээдүүд элдэв зальт башир аргаар тендерийн мөнгөнөөс халаасалдаг байна. Тендерт оролцогч компаниудын удирдлага Онцгой байдлын байгууллагаас Ц.Амгаланбаярыг зайлуулаагүй цагт тендерийн будлиан тасрахгүй гэж өөр хоорондоо ярилцах болсоор удаж байна. Иймээс Шинэчлэлийн Засгийн газрын тэргүүн-Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг, шударга ёсыг тогтоохоо амласан Шадар сайд Д.Тэрбишдагва нар Ц.Амгаланбаяр хэмээх төрөөс төрсөн тэрбумтан, хариуцлагагүй этгээдэд хариуцлага тооцох цаг болжээ. Онцгой байдлын албаны албан хаагчид тус албанд шинэ шударга удирдлага, шинэчлэл хэрэгтэй байгааг өөр хоорондоо ярьж байна. Ц.Амгаланбаяр нь Засгийн газраас, видио хурлаар өгсөн үүрэг даалгаврыг хэрэгжүүлэх, өвлийн бэлтгэлийг хангах тулгамдсан ажлуудыг хийхийн оронд 2012 оны 9 дүгээр сарын 29-30-ны өдрүүдэд Шадар сайд асан М.Энхболд, нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын дарга асан Болдсайхан, Нийслэлийн Онцгой байдлын газрын дарга Батбилэг нарын хамт Хэнтий аймгийн Хөх нуурт хуучнаа санагалзан зугаалсан байна. Ч.Анар ЗочинЗочин, 2012-10-08 11:37:58, 124.158.125.112Хариу бичихЦ.Амгаланб� �яр нь цагдаагийн хөрөнгөлөг хурандаануудын угшилтай хүн. Замын цагдаагийн газрын даргаар ажиллаж байгаад хэрэгт холбогдон шалгуулж, дараа нь Цагдаагийн академийн захирлаар түр ажиллаж байгаад 2007 онд ОБЕГ-ын даргын албанд томилогдон төсвийн хөрөнгөөр тэрбумтан болох гараагаа эхэлсэн. Ц.Амгаланбаяр ОБЕГ-ын даргын албан тушаалд томилогдоод тав ч хоноогvй байж, тараа таниулсан гэдгийг уншигчид маань санаж байгаа байх. Дур мэдэн халаа сэлгээ хийж, өөрийн хvмvvсээ Онцгой байдлын албанд ажилтай болгосон, гаргасан тушаал, шийдвэр болгон нь хууль зөрчсөн, төсвийн хөрөнгийг зvй бусаар завшсан гээд сүүлийн жилүүдэд тvvний хууль бус vйлдэлтэй холбоотой мэдээлэл тасраагvй. Хууль хяналтынхан нэг бус шалгаж байсан удаатай ч тэрээр энэ бvхнийг хэрхэн зохицуулж, хав дарж өнгөрөөж буй нь бас л сонирхол татна. Ц.Амгаланбаяр хууль зөрчсөн, тендерийн мөнгөнөөс халаасалдаг, хөрөнгө орлогын мэдүүлгээ дутуу мэдүүлдэг гэж байнга хэл амны бай болж байдаг нэгэн. Тийм ч учраас Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Амагаланбаярт генерал цол олгохоос татгалзсныг эх сурвалж өгүүлж байна. Өнгөрөгч хавар Дорнод аймгийн Баяндун суманд гарсан тvймрийг унтраахаар ажиллаж байсан 4 аврагч, гал сөнөөгч амиа алдаж, 1 аврагчийн бие 60 хувь тvлэгдэж, vхэл амьдралын зааг дээр эмчлүүлж байгаа. Нас барсан 4 аврагчийн 1 нь эмнэлэгт амьд ирсэн бөгөөд гадаадад эмчлүүлэх зардлыг нь Ц.Амгаланбаяр шийдвэрлэхгүй удааснаас шархаа даалгүй нас барсан байна. Уг нь голд тулаад унтрах байсан түймэрт Ц.Амгаланбаяр эндээс загнасаар байгаад аврагчдыг үхэл рүү түлхсэн хэмээн аймгийнхан ярьцгааж байна. Уг харамсалт явдалтай холбогдуулан ОБЕГ-ын дарга Ц.Амгаланбаяр “би хариуцлага хvлээхэд бэлэн. Надад хариуцлагаас зайлсхийх шалтгаан байхгvй” хэмээн мэдэгдэж, шударга, хариуцлагатай албан тушаалтны дvрд тоглож байсан. Тухайн үед “Гал түймрийг унтраахаар ажиллаж байсан алба хаагчид ямар техник хэрэгсэл ашиглаж байсан юм бэ?” гэсэн сэтгүүлчийн асуултад Ц.Амгаланбаяр “Ой хээрийн түймэр унтраахад ашиглагдах техник хэрэгсэл хязгаарлагдмал байдаг” гэж хээв нэг хариулж байсан. Уг нь өөрөө баяжих, хөрөнгөжих сэтгэлгээгээ хойш тавиад ажилласан бол аврагчдийг гал унтраах багаж хэрэгсэл, галаас хамгаалах хувцсаар хангах бололцоо байсан. Ц.Амгаланбаяр төсвийн хөрөнгөнөөс амжилттай хумсалсныхаа дүнд хотын “А” зэрэглэлийн бүс буюу 1-р төрөх эмнэлэгийн зүүн талд TG төв хэмээх том хаягтай 6 давхар барилга хувьдаа барьж бусдад түрээслэсэн, Зайсангийн аманд 10 орчим өрөөтэй тансаг харшид амьдарч байгаа, мөн өнгөрсөн 4 жилийн хугацаанд хадгаламжиндаа 100 сая орчим төгрөгтэй болсон. Уг нь, Ц.Амгаланбаяр аль эрт хууль бус vйлдлийнхээ хариуд хариуцлагаа vvрээд явах ёстой байсан юм. Ц.Амгаланбаярта� � холбоотой сөрөг мэдээ мэдээллүүд тасрахгүй гарсаар байна. Хамгийн сүүлд л гэхэд Сүхбаатар аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн дарга А гэгч ууж согтууран машин барьж яваад гурван хүний амь насанд хүрсэн байна. Өмнө нь А-г үе үе архи ууж байгаа талаар аймгийн удирдлагаас Ц.Амгаланбаярт мэдээлж байсан тухай эх сурвалж өгүүлж байна. Гэвч Ц.Амгаланбаяр уг этгээдтэй хариуцлага тооцоогүйгээс хэрэг үйлдэгдэх нөхцлийг бүрдүүлсэн байна. Мөн хэдхэн хоногийн өмнө тус байгууллагын алба хаагчид дээд удирдлагын тушаалаар хувийн орон сууцны барилга дээр ажиллаж байгаад ахлах дэслэгч О гэгч хүнд бэртэн нэг нүд нь таг сохорсон байна. О-г эмнэлэгт эмчлүүлж байхад нь түүнийг хүнтэй уулзуулахгүй, ярилцлага өгүүлэхгүй, зураг авахуулахгүй байхын тулд байнгын харуул манаатай байлгасан. Одоо өрөөсөн нүдгүй болсон О-г аврагч Ч-гээр байнга асруулахаар ажлаас нь чөлөө өгсөн байна. Хамгийн хачирхалтай нь дээрх хоёр гэмт үйлдлийн талаар Шинэчлэлийн Засгийн газрын Шадар сайдад ердөө мэдээлээгүй байсан байна. Гай болж нэгэн сэтгүүлч Шадар сайдыг Аврах тусгай ангид ажиллах үеэр хувийн барилга дээр ажиллаж байгаад хүнд бэртсэн О гэгчийн талаар асуулт тавьснаар хэрэг мандах нь тэр. Уг ажиллагааны дараагаар Ц.Амгаланбаяр өөрийн хэвлэлийн ажилтнуудаа өрөөндөө дуудан тэр сэтгүүлчээр яах гэж тийм асуулт тавиулав. Ямар зорилготой ингэв, яагаад асуулгахгүй байж чаддаггүй юм бэ? хална, зайлуулна гэж загнасан байна. Эндээс харахад өөрийн үйл ажиллагаатай холбоотой алдаа, дутагдлаа ямар нэгэн байдлаар дарж өнгөрөөдөг талаар тус салбарын албан хаагчдын дунд тархсан яриа үнэн болохыг нотолж байна. Ц.Амгаланбаяр нь гэмт үйлдлийг төдийгүй 2010 онд малын гоц халдварт өвчнийг хүртэл нуун дарж нэг айлын хотонд нь нам дарчих байсан шүлхийг төрийн өндөрлөгүүд болон нийтэд зарлан мэдээлээгүйгээс болж газар авахуулан 5 аймгийн 24 сумыг хамруулж 25 мянга гаруй малыг устгалд оруулж, улсад 8 тэрбум гаруй төгрөгийн хохирол учруулжээ. Ц.Амгаланбаяр хууль бус vйлдлээ нуухын тулд 2008-2010 онд жил бүр байгууллагынхаа 10-12 хvнийг Хайнанд 7-10 хоног, 2011 онд 26 хvнийг Сингапур, Малайзад долоо хоног төсвийн мөнгөөр аялуулсан, зөвхөн энэ жилийн аялалд л гэхэд 78000 ам.доллар буюу 103 сая төгрөг зориулалтын бусаар зарцуулсан мэдээлэл байна. Ц.Амгаланбаяр цагдаагаас өөрийн жолоочоор дагуулж ирсэн Гантулгаа онцгойгийн Автобаазын даргаар томилсон. Гантулга нь тус баазын 5-н автомашиныг акталсан нэрээр хувьдаа авч, төрийн өмчийг завшсан байна. Гантулгыг энэ үйлдэлд нь Авилгатай тэмцэх газраас эрүү үүсгэн шалгаж байгаа бөгөөд Ц.Амгаланбаярын итгэлт хүн тул мөн л бүдгэрэх тал руугаа орж байгаа бололтой. Онцгой байдлын ерөнхий газрын Улсын нөөцийн газрын дарга Д.Батсайхан нь 2008 оны арванхоёрдугаар сард “Бооцын тариа” ХХК, “Баяржавхлан” ХХК-ийн ОХУ-аас импортоор оруулж ирсэн 936,6 тн улаан буудайг дотоодын улаан буудай хэмээн С.Баярын Засгийн газрыг молигдон худалдан авч, Монгол Улсын Засгийн газрын 2007 оны 227 дугаар тогтоолд “Дотооддоо үйлдвэрлэж, дотоодын гурилын үйлдвэр, Тариалан эрхлэлтийг дэмжих санд нийлүүлсэн улаан буудайн тн тутамд 80 мянган төгрөгийн урамшуулал олгоно” гэж заасны дагуу Д.Батсайхан 74.9 сая төгрөгийг улсын төсвөөс авсан байдаг юм. Тогтоол шийдвэрийг хувьдаа ашигтайгаар хувирган, ашиг хонжоо олж чаддагийн бодит биелэл ийнхүү Онцгой байдлын ерөнхий газарт Ц.Амгаланбаярын шууд удирдлагад ажилладаг, түүний дотны найз, цагдаагийн байгууллагаас дагуулж ирсэн Д.Батсайхан гэгч даргын гараар амилсан нь энэ. Д.Батсайханд Авлигатай тэмцэх газраас эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгаад уг хэргийг шийдвэрлүүлэхээ р прокурорт шилжүүлсэн боловч уг хэрэг өнөөг хүртэл шийдвэрлэгдээгү йгээр үл барам замхрах шатандаа орсон байна. Өнөө хууль шүүхийн өмнө иргэн бүр тэгш байх зарчим хаана байна вэ? Цагдаад ажиллаж байсан хүнд хууль өөрөөр, хөнгөлөлттэй үйлчилдэг юм байна гэсэн хардалтыг зүй ёсоор төрүүлж байна. Албан тушаалаа урвуулан ашигласан, залилан мэхэлсэн хэрэгтээ тэрээр өнөөдөр эрүүгийн хариуцлага хүлээх нь лавтай. Авлигатай тэмцэх газраас 2008 онд Д.Батсайханыг албан тушаалаас нь түдгэлзүүлэх мэдэгдлийг Онцгой байдлын ерөнхий газрын дарга Ц.Амгаланбаярт хүргүүлсэн боловч өнөөг хүртэл уг мэдэгдлийг хэрэгжүүлээгүй байна. Эндээс харахад Ц.Амгаланбаяр өөрөө уг гэмт хэрэгт холбоотой нь нотлогдож байна. 2008 оноос хойш Онцгой байдлын байгууллагад олон тооны барилга байгууламж улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар баригдаж байгаа бөгөөд тэдгээрийн үнэлгээ нь өөр хоорондоо өөр өөр байдаг нь тендерт оролцогч компаниудын удирдлагын гайхширлыг төрүүлдэг байна. Ц.Амгаланбаяр тэргүүтэй бүлэг этгээдүүд элдэв зальт башир аргаар тендерийн мөнгөнөөс халаасалдаг байна. Тендерт оролцогч компаниудын удирдлага Онцгой байдлын байгууллагаас Ц.Амгаланбаярыг зайлуулаагүй цагт тендерийн будлиан тасрахгүй гэж өөр хоорондоо ярилцах болсоор удаж байна. Иймээс Шинэчлэлийн Засгийн газрын тэргүүн-Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг, шударга ёсыг тогтоохоо амласан Шадар сайд Д.Тэрбишдагва нар Ц.Амгаланбаяр хэмээх төрөөс төрсөн тэрбумтан, хариуцлагагүй этгээдэд хариуцлага тооцох цаг болжээ. Онцгой байдлын албаны албан хаагчид тус албанд шинэ шударга удирдлага, шинэчлэл хэрэгтэй байгааг өөр хоорондоо ярьж байна. Ц.Амгаланбаяр нь Засгийн газраас, видио хурлаар өгсөн үүрэг даалгаврыг хэрэгжүүлэх, өвлийн бэлтгэлийг хангах тулгамдсан ажлуудыг хийхийн оронд 2012 оны 9 дүгээр сарын 29-30-ны өдрүүдэд Шадар сайд асан М.Энхболд, нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын дарга асан Болдсайхан, Нийслэлийн Онцгой байдлын газрын дарга Батбилэг нарын хамт Хэнтий аймгийн Хөх нуурт хуучнаа санагалзан зугаалсан байна. Ч.Анар Зочин
хЦ.Амгаланб� �яр нь цагдаагийн хөрөнгөлөг хурандаануудын угшилтай хүн. Замын цагдаагийн газрын даргаар ажиллаж байгаад хэрэгт холбогдон шалгуулж, дараа нь Цагдаагийн академийн захирлаар түр ажиллаж байгаад 2007 онд ОБЕГ-ын даргын албанд томилогдон төсвийн хөрөнгөөр тэрбумтан болох гараагаа эхэлсэн. Ц.Амгаланбаяр ОБЕГ-ын даргын албан тушаалд томилогдоод тав ч хоноогvй байж, тараа таниулсан гэдгийг уншигчид маань санаж байгаа байх. Дур мэдэн халаа сэлгээ хийж, өөрийн хvмvvсээ Онцгой байдлын албанд ажилтай болгосон, гаргасан тушаал, шийдвэр болгон нь хууль зөрчсөн, төсвийн хөрөнгийг зvй бусаар завшсан гээд сүүлийн жилүүдэд тvvний хууль бус vйлдэлтэй холбоотой мэдээлэл тасраагvй. Хууль хяналтынхан нэг бус шалгаж байсан удаатай ч тэрээр энэ бvхнийг хэрхэн зохицуулж, хав дарж өнгөрөөж буй нь бас л сонирхол татна. Ц.Амгаланбаяр хууль зөрчсөн, тендерийн мөнгөнөөс халаасалдаг, хөрөнгө орлогын мэдүүлгээ дутуу мэдүүлдэг гэж байнга хэл амны бай болж байдаг нэгэн. Тийм ч учраас Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Амагаланбаярт генерал цол олгохоос татгалзсныг эх сурвалж өгүүлж байна. Өнгөрөгч хавар Дорнод аймгийн Баяндун суманд гарсан тvймрийг унтраахаар ажиллаж байсан 4 аврагч, гал сөнөөгч амиа алдаж, 1 аврагчийн бие 60 хувь тvлэгдэж, vхэл амьдралын зааг дээр эмчлүүлж байгаа. Нас барсан 4 аврагчийн 1 нь эмнэлэгт амьд ирсэн бөгөөд гадаадад эмчлүүлэх зардлыг нь Ц.Амгаланбаяр шийдвэрлэхгүй удааснаас шархаа даалгүй нас барсан байна. Уг нь голд тулаад унтрах байсан түймэрт Ц.Амгаланбаяр эндээс загнасаар байгаад аврагчдыг үхэл рүү түлхсэн хэмээн аймгийнхан ярьцгааж байна. Уг харамсалт явдалтай холбогдуулан ОБЕГ-ын дарга Ц.Амгаланбаяр “би хариуцлага хvлээхэд бэлэн. Надад хариуцлагаас зайлсхийх шалтгаан байхгvй” хэмээн мэдэгдэж, шударга, хариуцлагатай албан тушаалтны дvрд тоглож байсан. Тухайн үед “Гал түймрийг унтраахаар ажиллаж байсан алба хаагчид ямар техник хэрэгсэл ашиглаж байсан юм бэ?” гэсэн сэтгүүлчийн асуултад Ц.Амгаланбаяр “Ой хээрийн түймэр унтраахад ашиглагдах техник хэрэгсэл хязгаарлагдмал байдаг” гэж хээв нэг хариулж байсан. Уг нь өөрөө баяжих, хөрөнгөжих сэтгэлгээгээ хойш тавиад ажилласан бол аврагчдийг гал унтраах багаж хэрэгсэл, галаас хамгаалах хувцсаар хангах бололцоо байсан. Ц.Амгаланбаяр төсвийн хөрөнгөнөөс амжилттай хумсалсныхаа дүнд хотын “А” зэрэглэлийн бүс буюу 1-р төрөх эмнэлэгийн зүүн талд TG төв хэмээх том хаягтай 6 давхар барилга хувьдаа барьж бусдад түрээслэсэн, Зайсангийн аманд 10 орчим өрөөтэй тансаг харшид амьдарч байгаа, мөн өнгөрсөн 4 жилийн хугацаанд хадгаламжиндаа 100 сая орчим төгрөгтэй болсон. Уг нь, Ц.Амгаланбаяр аль эрт хууль бус vйлдлийнхээ хариуд хариуцлагаа vvрээд явах ёстой байсан юм. Ц.Амгаланбаярта� � холбоотой сөрөг мэдээ мэдээллүүд тасрахгүй гарсаар байна. Хамгийн сүүлд л гэхэд Сүхбаатар аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн дарга А гэгч ууж согтууран машин барьж яваад гурван хүний амь насанд хүрсэн байна. Өмнө нь А-г үе үе архи ууж байгаа талаар аймгийн удирдлагаас Ц.Амгаланбаярт мэдээлж байсан тухай эх сурвалж өгүүлж байна. Гэвч Ц.Амгаланбаяр уг этгээдтэй хариуцлага тооцоогүйгээс хэрэг үйлдэгдэх нөхцлийг бүрдүүлсэн байна. Мөн хэдхэн хоногийн өмнө тус байгууллагын алба хаагчид дээд удирдлагын тушаалаар хувийн орон сууцны барилга дээр ажиллаж байгаад ахлах дэслэгч О гэгч хүнд бэртэн нэг нүд нь таг сохорсон байна. О-г эмнэлэгт эмчлүүлж байхад нь түүнийг хүнтэй уулзуулахгүй, ярилцлага өгүүлэхгүй, зураг авахуулахгүй байхын тулд байнгын харуул манаатай байлгасан. Одоо өрөөсөн нүдгүй болсон О-г аврагч Ч-гээр байнга асруулахаар ажлаас нь чөлөө өгсөн байна. Хамгийн хачирхалтай нь дээрх хоёр гэмт үйлдлийн талаар Шинэчлэлийн Засгийн газрын Шадар сайдад ердөө мэдээлээгүй байсан байна. Гай болж нэгэн сэтгүүлч Шадар сайдыг Аврах тусгай ангид ажиллах үеэр хувийн барилга дээр ажиллаж байгаад хүнд бэртсэн О гэгчийн талаар асуулт тавьснаар хэрэг мандах нь тэр. Уг ажиллагааны дараагаар Ц.Амгаланбаяр өөрийн хэвлэлийн ажилтнуудаа өрөөндөө дуудан тэр сэтгүүлчээр яах гэж тийм асуулт тавиулав. Ямар зорилготой ингэв, яагаад асуулгахгүй байж чаддаггүй юм бэ? хална, зайлуулна гэж загнасан байна. Эндээс харахад өөрийн үйл ажиллагаатай холбоотой алдаа, дутагдлаа ямар нэгэн байдлаар дарж өнгөрөөдөг талаар тус салбарын албан хаагчдын дунд тархсан яриа үнэн болохыг нотолж байна. Ц.Амгаланбаяр нь гэмт үйлдлийг төдийгүй 2010 онд малын гоц халдварт өвчнийг хүртэл нуун дарж нэг айлын хотонд нь нам дарчих байсан шүлхийг төрийн өндөрлөгүүд болон нийтэд зарлан мэдээлээгүйгээс болж газар авахуулан 5 аймгийн 24 сумыг хамруулж 25 мянга гаруй малыг устгалд оруулж, улсад 8 тэрбум гаруй төгрөгийн хохирол учруулжээ. Ц.Амгаланбаяр хууль бус vйлдлээ нуухын тулд 2008-2010 онд жил бүр байгууллагынхаа 10-12 хvнийг Хайнанд 7-10 хоног, 2011 онд 26 хvнийг Сингапур, Малайзад долоо хоног төсвийн мөнгөөр аялуулсан, зөвхөн энэ жилийн аялалд л гэхэд 78000 ам.доллар буюу 103 сая төгрөг зориулалтын бусаар зарцуулсан мэдээлэл байна. Ц.Амгаланбаяр цагдаагаас өөрийн жолоочоор дагуулж ирсэн Гантулгаа онцгойгийн Автобаазын даргаар томилсон. Гантулга нь тус баазын 5-н автомашиныг акталсан нэрээр хувьдаа авч, төрийн өмчийг завшсан байна. Гантулгыг энэ үйлдэлд нь Авилгатай тэмцэх газраас эрүү үүсгэн шалгаж байгаа бөгөөд Ц.Амгаланбаярын итгэлт хүн тул мөн л бүдгэрэх тал руугаа орж байгаа бололтой. Онцгой байдлын ерөнхий газрын Улсын нөөцийн газрын дарга Д.Батсайхан нь 2008 оны арванхоёрдугаар сард “Бооцын тариа” ХХК, “Баяржавхлан” ХХК-ийн ОХУ-аас импортоор оруулж ирсэн 936,6 тн улаан буудайг дотоодын улаан буудай хэмээн С.Баярын Засгийн газрыг молигдон худалдан авч, Монгол Улсын Засгийн газрын 2007 оны 227 дугаар тогтоолд “Дотооддоо үйлдвэрлэж, дотоодын гурилын үйлдвэр, Тариалан эрхлэлтийг дэмжих санд нийлүүлсэн улаан буудайн тн тутамд 80 мянган төгрөгийн урамшуулал олгоно” гэж заасны дагуу Д.Батсайхан 74.9 сая төгрөгийг улсын төсвөөс авсан байдаг юм. Тогтоол шийдвэрийг хувьдаа ашигтайгаар хувирган, ашиг хонжоо олж чаддагийн бодит биелэл ийнхүү Онцгой байдлын ерөнхий газарт Ц.Амгаланбаярын шууд удирдлагад ажилладаг, түүний дотны найз, цагдаагийн байгууллагаас дагуулж ирсэн Д.Батсайхан гэгч даргын гараар амилсан нь энэ. Д.Батсайханд Авлигатай тэмцэх газраас эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгаад уг хэргийг шийдвэрлүүлэхээ р прокурорт шилжүүлсэн боловч уг хэрэг өнөөг хүртэл шийдвэрлэгдээгү йгээр үл барам замхрах шатандаа орсон байна. Өнөө хууль шүүхийн өмнө иргэн бүр тэгш байх зарчим хаана байна вэ? Цагдаад ажиллаж байсан хүнд хууль өөрөөр, хөнгөлөлттэй үйлчилдэг юм байна гэсэн хардалтыг зүй ёсоор төрүүлж байна. Албан тушаалаа урвуулан ашигласан, залилан мэхэлсэн хэрэгтээ тэрээр өнөөдөр эрүүгийн хариуцлага хүлээх нь лавтай. Авлигатай тэмцэх газраас 2008 онд Д.Батсайханыг албан тушаалаас нь түдгэлзүүлэх мэдэгдлийг Онцгой байдлын ерөнхий газрын дарга Ц.Амгаланбаярт хүргүүлсэн боловч өнөөг хүртэл уг мэдэгдлийг хэрэгжүүлээгүй байна. Эндээс харахад Ц.Амгаланбаяр өөрөө уг гэмт хэрэгт холбоотой нь нотлогдож байна. 2008 оноос хойш Онцгой байдлын байгууллагад олон тооны барилга байгууламж улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар баригдаж байгаа бөгөөд тэдгээрийн үнэлгээ нь өөр хоорондоо өөр өөр байдаг нь тендерт оролцогч компаниудын удирдлагын гайхширлыг төрүүлдэг байна. Ц.Амгаланбаяр тэргүүтэй бүлэг этгээдүүд элдэв зальт башир аргаар тендерийн мөнгөнөөс халаасалдаг байна. Тендерт оролцогч компаниудын удирдлага Онцгой байдлын байгууллагаас Ц.Амгаланбаярыг зайлуулаагүй цагт тендерийн будлиан тасрахгүй гэж өөр хоорондоо ярилцах болсоор удаж байна. Иймээс Шинэчлэлийн Засгийн газрын тэргүүн-Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг, шударга ёсыг тогтоохоо амласан Шадар сайд Д.Тэрбишдагва нар Ц.Амгаланбаяр хэмээх төрөөс төрсөн тэрбумтан, хариуцлагагүй этгээдэд хариуцлага тооцох цаг болжээ. Онцгой байдлын албаны албан хаагчид тус албанд шинэ шударга удирдлага, шинэчлэл хэрэгтэй байгааг өөр хоорондоо ярьж байна. Ц.Амгаланбаяр нь Засгийн газраас, видио хурлаар өгсөн үүрэг даалгаврыг хэрэгжүүлэх, өвлийн бэлтгэлийг хангах тулгамдсан ажлуудыг хийхийн оронд 2012 оны 9 дүгээр сарын 29-30-ны өдрүүдэд Шадар сайд асан М.Энхболд, нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын дарга асан Болдсайхан, Нийслэлийн Онцгой байдлын газрын дарга Батбилэг нарын хамт Хэнтий аймгийн Хөх нуурт хуучнаа санагалзан зугаалсан байна. Ч.Анар ЗочинЗочин, 2012-10-08 11:37:58, 124.158.125.112Хариу бичихЦ.Амгаланб� �яр нь цагдаагийн хөрөнгөлөг хурандаануудын угшилтай хүн. Замын цагдаагийн газрын даргаар ажиллаж байгаад хэрэгт холбогдон шалгуулж, дараа нь Цагдаагийн академийн захирлаар түр ажиллаж байгаад 2007 онд ОБЕГ-ын даргын албанд томилогдон төсвийн хөрөнгөөр тэрбумтан болох гараагаа эхэлсэн. Ц.Амгаланбаяр ОБЕГ-ын даргын албан тушаалд томилогдоод тав ч хоноогvй байж, тараа таниулсан гэдгийг уншигчид маань санаж байгаа байх. Дур мэдэн халаа сэлгээ хийж, өөрийн хvмvvсээ Онцгой байдлын албанд ажилтай болгосон, гаргасан тушаал, шийдвэр болгон нь хууль зөрчсөн, төсвийн хөрөнгийг зvй бусаар завшсан гээд сүүлийн жилүүдэд тvvний хууль бус vйлдэлтэй холбоотой мэдээлэл тасраагvй. Хууль хяналтынхан нэг бус шалгаж байсан удаатай ч тэрээр энэ бvхнийг хэрхэн зохицуулж, хав дарж өнгөрөөж буй нь бас л сонирхол татна. Ц.Амгаланбаяр хууль зөрчсөн, тендерийн мөнгөнөөс халаасалдаг, хөрөнгө орлогын мэдүүлгээ дутуу мэдүүлдэг гэж байнга хэл амны бай болж байдаг нэгэн. Тийм ч учраас Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Амагаланбаярт генерал цол олгохоос татгалзсныг эх сурвалж өгүүлж байна. Өнгөрөгч хавар Дорнод аймгийн Баяндун суманд гарсан тvймрийг унтраахаар ажиллаж байсан 4 аврагч, гал сөнөөгч амиа алдаж, 1 аврагчийн бие 60 хувь тvлэгдэж, vхэл амьдралын зааг дээр эмчлүүлж байгаа. Нас барсан 4 аврагчийн 1 нь эмнэлэгт амьд ирсэн бөгөөд гадаадад эмчлүүлэх зардлыг нь Ц.Амгаланбаяр шийдвэрлэхгүй удааснаас шархаа даалгүй нас барсан байна. Уг нь голд тулаад унтрах байсан түймэрт Ц.Амгаланбаяр эндээс загнасаар байгаад аврагчдыг үхэл рүү түлхсэн хэмээн аймгийнхан ярьцгааж байна. Уг харамсалт явдалтай холбогдуулан ОБЕГ-ын дарга Ц.Амгаланбаяр “би хариуцлага хvлээхэд бэлэн. Надад хариуцлагаас зайлсхийх шалтгаан байхгvй” хэмээн мэдэгдэж, шударга, хариуцлагатай албан тушаалтны дvрд тоглож байсан. Тухайн үед “Гал түймрийг унтраахаар ажиллаж байсан алба хаагчид ямар техник хэрэгсэл ашиглаж байсан юм бэ?” гэсэн сэтгүүлчийн асуултад Ц.Амгаланбаяр “Ой хээрийн түймэр унтраахад ашиглагдах техник хэрэгсэл хязгаарлагдмал байдаг” гэж хээв нэг хариулж байсан. Уг нь өөрөө баяжих, хөрөнгөжих сэтгэлгээгээ хойш тавиад ажилласан бол аврагчдийг гал унтраах багаж хэрэгсэл, галаас хамгаалах хувцсаар хангах бололцоо байсан. Ц.Амгаланбаяр төсвийн хөрөнгөнөөс амжилттай хумсалсныхаа дүнд хотын “А” зэрэглэлийн бүс буюу 1-р төрөх эмнэлэгийн зүүн талд TG төв хэмээх том хаягтай 6 давхар барилга хувьдаа барьж бусдад түрээслэсэн, Зайсангийн аманд 10 орчим өрөөтэй тансаг харшид амьдарч байгаа, мөн өнгөрсөн 4 жилийн хугацаанд хадгаламжиндаа 100 сая орчим төгрөгтэй болсон. Уг нь, Ц.Амгаланбаяр аль эрт хууль бус vйлдлийнхээ хариуд хариуцлагаа vvрээд явах ёстой байсан юм. Ц.Амгаланбаярта� � холбоотой сөрөг мэдээ мэдээллүүд тасрахгүй гарсаар байна. Хамгийн сүүлд л гэхэд Сүхбаатар аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн дарга А гэгч ууж согтууран машин барьж яваад гурван хүний амь насанд хүрсэн байна. Өмнө нь А-г үе үе архи ууж байгаа талаар аймгийн удирдлагаас Ц.Амгаланбаярт мэдээлж байсан тухай эх сурвалж өгүүлж байна. Гэвч Ц.Амгаланбаяр уг этгээдтэй хариуцлага тооцоогүйгээс хэрэг үйлдэгдэх нөхцлийг бүрдүүлсэн байна. Мөн хэдхэн хоногийн өмнө тус байгууллагын алба хаагчид дээд удирдлагын тушаалаар хувийн орон сууцны барилга дээр ажиллаж байгаад ахлах дэслэгч О гэгч хүнд бэртэн нэг нүд нь таг сохорсон байна. О-г эмнэлэгт эмчлүүлж байхад нь түүнийг хүнтэй уулзуулахгүй, ярилцлага өгүүлэхгүй, зураг авахуулахгүй байхын тулд байнгын харуул манаатай байлгасан. Одоо өрөөсөн нүдгүй болсон О-г аврагч Ч-гээр байнга асруулахаар ажлаас нь чөлөө өгсөн байна. Хамгийн хачирхалтай нь дээрх хоёр гэмт үйлдлийн талаар Шинэчлэлийн Засгийн газрын Шадар сайдад ердөө мэдээлээгүй байсан байна. Гай болж нэгэн сэтгүүлч Шадар сайдыг Аврах тусгай ангид ажиллах үеэр хувийн барилга дээр ажиллаж байгаад хүнд бэртсэн О гэгчийн талаар асуулт тавьснаар хэрэг мандах нь тэр. Уг ажиллагааны дараагаар Ц.Амгаланбаяр өөрийн хэвлэлийн ажилтнуудаа өрөөндөө дуудан тэр сэтгүүлчээр яах гэж тийм асуулт тавиулав. Ямар зорилготой ингэв, яагаад асуулгахгүй байж чаддаггүй юм бэ? хална, зайлуулна гэж загнасан байна. Эндээс харахад өөрийн үйл ажиллагаатай холбоотой алдаа, дутагдлаа ямар нэгэн байдлаар дарж өнгөрөөдөг талаар тус салбарын албан хаагчдын дунд тархсан яриа үнэн болохыг нотолж байна. Ц.Амгаланбаяр нь гэмт үйлдлийг төдийгүй 2010 онд малын гоц халдварт өвчнийг хүртэл нуун дарж нэг айлын хотонд нь нам дарчих байсан шүлхийг төрийн өндөрлөгүүд болон нийтэд зарлан мэдээлээгүйгээс болж газар авахуулан 5 аймгийн 24 сумыг хамруулж 25 мянга гаруй малыг устгалд оруулж, улсад 8 тэрбум гаруй төгрөгийн хохирол учруулжээ. Ц.Амгаланбаяр хууль бус vйлдлээ нуухын тулд 2008-2010 онд жил бүр байгууллагынхаа 10-12 хvнийг Хайнанд 7-10 хоног, 2011 онд 26 хvнийг Сингапур, Малайзад долоо хоног төсвийн мөнгөөр аялуулсан, зөвхөн энэ жилийн аялалд л гэхэд 78000 ам.доллар буюу 103 сая төгрөг зориулалтын бусаар зарцуулсан мэдээлэл байна. Ц.Амгаланбаяр цагдаагаас өөрийн жолоочоор дагуулж ирсэн Гантулгаа онцгойгийн Автобаазын даргаар томилсон. Гантулга нь тус баазын 5-н автомашиныг акталсан нэрээр хувьдаа авч, төрийн өмчийг завшсан байна. Гантулгыг энэ үйлдэлд нь Авилгатай тэмцэх газраас эрүү үүсгэн шалгаж байгаа бөгөөд Ц.Амгаланбаярын итгэлт хүн тул мөн л бүдгэрэх тал руугаа орж байгаа бололтой. Онцгой байдлын ерөнхий газрын Улсын нөөцийн газрын дарга Д.Батсайхан нь 2008 оны арванхоёрдугаар сард “Бооцын тариа” ХХК, “Баяржавхлан” ХХК-ийн ОХУ-аас импортоор оруулж ирсэн 936,6 тн улаан буудайг дотоодын улаан буудай хэмээн С.Баярын Засгийн газрыг молигдон худалдан авч, Монгол Улсын Засгийн газрын 2007 оны 227 дугаар тогтоолд “Дотооддоо үйлдвэрлэж, дотоодын гурилын үйлдвэр, Тариалан эрхлэлтийг дэмжих санд нийлүүлсэн улаан буудайн тн тутамд 80 мянган төгрөгийн урамшуулал олгоно” гэж заасны дагуу Д.Батсайхан 74.9 сая төгрөгийг улсын төсвөөс авсан байдаг юм. Тогтоол шийдвэрийг хувьдаа ашигтайгаар хувирган, ашиг хонжоо олж чаддагийн бодит биелэл ийнхүү Онцгой байдлын ерөнхий газарт Ц.Амгаланбаярын шууд удирдлагад ажилладаг, түүний дотны найз, цагдаагийн байгууллагаас дагуулж ирсэн Д.Батсайхан гэгч даргын гараар амилсан нь энэ. Д.Батсайханд Авлигатай тэмцэх газраас эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгаад уг хэргийг шийдвэрлүүлэхээ р прокурорт шилжүүлсэн боловч уг хэрэг өнөөг хүртэл шийдвэрлэгдээгү йгээр үл барам замхрах шатандаа орсон байна. Өнөө хууль шүүхийн өмнө иргэн бүр тэгш байх зарчим хаана байна вэ? Цагдаад ажиллаж байсан хүнд хууль өөрөөр, хөнгөлөлттэй үйлчилдэг юм байна гэсэн хардалтыг зүй ёсоор төрүүлж байна. Албан тушаалаа урвуулан ашигласан, залилан мэхэлсэн хэрэгтээ тэрээр өнөөдөр эрүүгийн хариуцлага хүлээх нь лавтай. Авлигатай тэмцэх газраас 2008 онд Д.Батсайханыг албан тушаалаас нь түдгэлзүүлэх мэдэгдлийг Онцгой байдлын ерөнхий газрын дарга Ц.Амгаланбаярт хүргүүлсэн боловч өнөөг хүртэл уг мэдэгдлийг хэрэгжүүлээгүй байна. Эндээс харахад Ц.Амгаланбаяр өөрөө уг гэмт хэрэгт холбоотой нь нотлогдож байна. 2008 оноос хойш Онцгой байдлын байгууллагад олон тооны барилга байгууламж улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар баригдаж байгаа бөгөөд тэдгээрийн үнэлгээ нь өөр хоорондоо өөр өөр байдаг нь тендерт оролцогч компаниудын удирдлагын гайхширлыг төрүүлдэг байна. Ц.Амгаланбаяр тэргүүтэй бүлэг этгээдүүд элдэв зальт башир аргаар тендерийн мөнгөнөөс халаасалдаг байна. Тендерт оролцогч компаниудын удирдлага Онцгой байдлын байгууллагаас Ц.Амгаланбаярыг зайлуулаагүй цагт тендерийн будлиан тасрахгүй гэж өөр хоорондоо ярилцах болсоор удаж байна. Иймээс Шинэчлэлийн Засгийн газрын тэргүүн-Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг, шударга ёсыг тогтоохоо амласан Шадар сайд Д.Тэрбишдагва нар Ц.Амгаланбаяр хэмээх төрөөс төрсөн тэрбумтан, хариуцлагагүй этгээдэд хариуцлага тооцох цаг болжээ. Онцгой байдлын албаны албан хаагчид тус албанд шинэ шударга удирдлага, шинэчлэл хэрэгтэй байгааг өөр хоорондоо ярьж байна. Ц.Амгаланбаяр нь Засгийн газраас, видио хурлаар өгсөн үүрэг даалгаврыг хэрэгжүүлэх, өвлийн бэлтгэлийг хангах тулгамдсан ажлуудыг хийхийн оронд 2012 оны 9 дүгээр сарын 29-30-ны өдрүүдэд Шадар сайд асан М.Энхболд, нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын дарга асан Болдсайхан, Нийслэлийн Онцгой байдлын газрын дарга Батбилэг нарын хамт Хэнтий аймгийн Хөх нуурт хуучнаа санагалзан зугаалсан байна. Ч.Анар Зочин
angir chi sons- chi bol bichig useg gadarlahaas tsaashgui hooson tolgoi bna , chamaig tsever mongol bish gedegiig medej bna. mongol huniig ard tumniig ungursun tuuhtei ni, unuu uetei ni, uvug deedestei ni, deedleh shuteentei ni ingej doromjloh gej. hari tsus hari l bdagiig harj bna. heleh ug oldohgui bna . haramsaltai
адилхан л ХҮН,, хоёр хөлтай хохимой толгойтой,хайрлах зүрхтэй бол ,,Хүн л бол ХҮН, Гадаад хүнтай суусан хүнийг ямар хүмүүс муулдаг бэ гэвэл, Монголоосоо гарч үзээгүй үзэх ч үгүй, Гадаадад очсон ч хүн төрлөхтөний соёл иргэншлээс,цэвэр цэмцгэр байдал,дэг журам,чөлөөт сэтгэлгээнээс айдаг,,,, айдаг,, айгаад ичдэг,,ичээд бүдүүлэг балиар хоосон цэцэн үгээр айдсаа ичсэнээ нуудаг,, хоосон толгойтой өөрөөсөө бахархах зүйл олж хардаггүй 800 жилийн өмнө үхсэн хүнээс өөр бахархах зүйлгүй ,байгаа ч олж харах нүдгүй, архичин нөхөртэй царай муутай өөрөө бол гадаад байтугай байгаа нөхөртөө гологдож өөлөгдсөн, хэл ус байхгүй ер нь бол ЯМАР Ч НАЙДВАРГҮЙ нөхдүүд л гадаад дотоод үндсэрхэг үзэл гэж тэнэгтдэг, Би МОНГОЛ гэж бахархмаар байвал өөрөө өөрсдөө энэ цаг үедээ бахархах сайхан зүйлээ хий л дээ өөрийн хийсэн зүйлээр бахархаж,өөрөөрөө бахархах хэрэгтэй биз дээ, яг үнэндээ гадаадыхан Монголчуудыг хоцрогдмол ,бүдүүлэг , ертөнцөөс тасархай ,тэнэг мангарын жишээ гэж ойлгодог ,энэ нь ч гадаад хүнтэй суусан нэгнээ ад үзэхээс эхэлж байнашдээ, монгол эрчүүд өөрсдөө найгүй байгаад ирвэл хэн ч гэсэн гадныханаас илүү л үзнэ шдээ, Би лав монголын түүхээс бахархахаас илүү ичдэг, өчүүхэн шунал,бие биенийгээ үгүйсгэсэн атгаг санаанаас эх орноо гадны түрэмгийлэгчдэд зарж ард түмнээ сөхрүүлж доройтсон буурангүй болгосон л түүх,
Mongolchuud tsoohonch gesen bugd tiim muu erchuud bish shuu dee. sain erchuud zondoo baigaa. bi eregtei shuu tegeed l erchuudiigee omoorch bna hhh. gehdee sainaasaa iluu muu n iluu yumdaa. gehdee Mongoloo eh ornoo gesen setgeld chin ih bayarlaj bna. Ene chin l bolooshdee. za tegeed ooriin sanaa oortoo l zov ooroo l sain bodoj baigaad shiiddee
manai maiga boruudiig gadaadin zaluus jaahan hoshgoruulchihaa mednee.
ehneruuded handaj helehed bugd salaad gadaad huntei suutsgaawal yasiin manai mongoliin busguichuud hangalttai uzesgelentei gj bi huwidaa bodoj ywdag tegtel haltaisan targan gahainuudiinh ni bj bga tsaraig ni olow dolow hiisen ongiroo hooruu arhichid teneg huniig tenger iweene gegcheer sain saihan busguichuudtei uchirchihaad gomdooj zowooj hariug ni baridag oodgui humuus shu
mongol zaluuchuud bugdeere huuhnii dontoi gajig amitad.jamd gj zuwluhud shn amidrahaa bod.naad zaluutaigaa suu.Mongol zaluuchuudiig uzen yadjine.Doodhoo zahirch chadku bj bas olon ym yrij ongirdog ongiroo zanta haraal ideg
ter deer hutsaad tsetserheed bga ZAWAAN BALDAN guai chi ch bas hormoin dontoi sindromtoi nohduudiin neg chamaig medne shuu uhamsarguige gaihuulad uy uy zawhai comment uldeedeg shiwertei gutaliin orooson bj yasan nogoo orooson shiwertei gutalaa olsonuu oloo l bailgui de
chi zaluu bn saihan mongol zaluu taarna gj soliorood bga nohduuded shut up gd helchii ene neg l ih undserheg uzel tsus mus yriad bga nohduudiin oorsdiinh ni ar amidral boon problemtai bj taaraa yagad gwl niigmeeree tiim bolchihson bi neg jishee durday neg oroi bi nohorteigee muudaltsaad gertee irku bolohoor ni ajiiinh ni gadaa ochood utsaar yriad l heredeed bj btl negj duuschihsan hajuud mini tsagaan mashintai dagaad horgoogod bsn tsagaan mashintai zaluug say neg ym anzaarch utsaar ni yrihiig guiw yrij duuschaad hurguullee ter ch bas ehnerteigee muudaltssan gsn tgd my dugaariig awaad salsan margaashnaas ni bainga utsaar yrina chi nadad taalagdsan ntr gd barag salaad chamtai suumaar bn ch geh shig bi chamd heregtei zuileer chini tusaad bj bolohuu ch gh shig ug ni tsarai zus biy haagaar aytaihan amerikad bolowsrol ezemshsen bi ch helj bsniig ni sanaad neg odor mongop guisan oroi ni geriin gadaa awaad irsen chi yagad nadad tuslaj bga ym gtl 1t chi hoorhon 2t mash ih taalagdsan 3t ehneree torsnoos hoish taashaal awku bn gj helsen bi ch ehnertei chi ch nohortei hen hende gai bolkuugaar yway ghd ni bi daraa boloy gd salsan tuunees hoish bi neg ch yrihiig huseegui harin ter yasan geech ma nz ohin ru shaal hudlaa tuuh zohioj zagaad uulzay uchray gj guisan nogoo saihan bolowsroltoi uhaalag sain zaluuchuud chini iim l bolchihood bn shuu de
монголчуудаа Энд та нар юу ч бичээд хэрэггүй Учир нь бид зовлонгийн замыг жаргалын зам гэж төөрөлдөн өөрсдийнхөө зовлонг өөрсдөө бүтээдэг тул зовсон хүнд зовлонгийн зам л бичдэг юм байна Би 35 настай ч зовсоор л байгаа мөн ирээдүйд ч зовсоор байх юм байна үүнийхээ учир нь БИД жаргал гэж юуг хэлэхийг мэддэгүйд байгааг нөгөө 63 тай өвгөний үглээд байгаа номноос ойлголоо
naad zaluu chin adilhan l hun sh de…ta 2 hoorondoo hairtai boljil baival yamar hamaa bnaa.. chiniil amidral huvi tavilan sh de…gadaad huntei suuh ni humuust yamar hamaatai yum…Hujaa solongostoi suugaaguil bol boloo sh de… bitgii sanaa zov..setgel zurhee dagasan ni deer…
Chamd gants l ym helii bitgii gadaad hvntei suugaarai. Chi zaluu bn chamd saikhan setgeltei, uhaalag, sain mongol zaluuchuud zunduuu taarna. Verhej bsan gants zaluugaar bitgii bvgdiig tusuul. Eh orondoo ireed saikhan amidraarai Az jargal hvsey
Zavaan Baldan-d chi ynen um xeljee. Bas ch kajdaya jenshina prostituka gej neg yg bdgiig nemerlechixiye.
Ali ni ch bsan odin chert gedeg dee naadax chini bas jaaxan bj bgaad l chamaig zovoono erchyyd bygd adil daa Zovooxdoo yalgaa ni neg ix zodoj nydeed bxgyi ch ediin zasgiin bolon xychtei daramtlax bdlaar bj suux argagyi bolgono. xel us negtei tenegtei ni ch yaxav dee ex nutagtaa bgaa yed gyigeed xarina naiz noxodteigee uulzana bas ch gej argatai shyy
Ali ni ch bsan odin chert gedeg dee naadax chini bas jaaxan bj bgaad l chamaig zovoono erchyyd bygd adil daa Zovooxdoo yalgaa ni neg ix zodoj nydeed bxgyi ch ediin zasgiin bolon xychtei daramtlax bdlaar bj suux argagyi bolgono. xel us negtei tenegtei ni ch yaxav dee ex nutagtaa bgaa yed gyigeed xarina naiz noxodteigee uulzana bas ch gej argatai shyy
zugerde hairla hamt bai hun bur tim muu bish shde
ger orondoo amralt zugalgar irj bolno
Mongoliin zaluus bugd adil bish l baih sain ni sain muu ni muu. gehdee sainaas muu ni iluu. Ooriin gesen boloos tsaashlahgui1 er gehed l 4-5 huuhentei yavdag, archaagui argagui mongogui negend ni 1-2 zaaval baidag. emegtei huniig hundleh hairlah bol yanj yanj zarim ni eej egch duu hairtai busgui gee dl hairladag baihad uldsen ihenh ni yu ch hairladaggui zovhon arhi tamhi huuhnii doodhi bas boloogui hudalch hulgaich. joohon mongotei busguichuudiig saaj huvalj shig amidrah huseltei. Iimd hair baij l baival amidral saihan baidag. mongoliin tsusaa deedelj baina geed eriin orontsgiig tejeej tsusandaa hutgaltaltlaa zoduulj zavhai huuhnees avsan ovchniig ni emchluuleh gej naiz nohodgui boloh gej omsoj zuuheer dutah gej amidarsanaas setgeliin jargalaa edleed saihan amidraa. odoo chi zaluu bolhoor aav eej ah egch gej baigaa odoogoos 10 iin daraa ah egch gedeg humuus chini ooriin ger bultei bolood yun chamaig sanaj manah heden togrog salgah yumsan gedeg l bolno. harin aav eej dee amid mendee haruulj baigaarai ted chini l uhen uhtelee chinii toloo busad ah egch duu muu bol hudlaa shuu. ooriin ger bul ur huued ni miniihees deer garchih vee gej boddog bolno .ene bol zovhon nadad tohioldoj baigaa zuil bich unshigch ta oortoo dugnelt hiivel adil l zuil olj unshih baih. bi europed 14 jil amidarch baina hodolmoroo uneluuleed huuhduudee toiruulaad saihan l baina, buhimdalgui aidasgui. hamgiin gol ni chi jargaltai baival delhiin haana ch hentei amidrah ni henbeguid ch hamaagui
gadaad zaluutai uerhej bgaad mongol zaluutai uulzaad ireheer joohon ontsgui setgegdel tordog bj magadgui. minii huvid mongol zaluuchuud sanaachlaga muutai, romantik setgelgeegui yum shig sanagdsan. yag unendee mongol zaluuchuudad joohon setgel dutdag geh yumuu daa. gehdee bi tsusaa udmaa hadgalaad ene buhen deer ni nudee aniad amidrahaar shiidsen.
sain uu. bi chamaas hed egch yum b, bas l heden jiliin umnu cham shig ingeed setgeldee shanalaad yavj bsan daa. gadaadad surch bhdaa gadaad hund durlaad, zaaval mgl huntei suuna daa gej bodoj yavdag bodol maani orvongooroo ergesen. hun l bol hun. hichneen yos zanshil n ondoo ch gesen adilhan zurh setgeltei hun shuu dee bid nar chin. bi mgl zaluusiig muulah geegui ee. haana ch gesen saitai muutai humuus bdag. gehdee chamd zuvluhud hezee ch bitgii gargasan shiidvertee haramsaarai. saihan hair ter bolgon amarhan ireed bdag zuil bish shuu. bi nuhurteigee 3 jil uyerheed suusan. odoo suugaad dunguj 6n sar l bolj b. medeej nutag us, aav eejiigee sanalgui l yahav. gehdee sanah toolondoo bid 2 iin hair yamar ih aguu yum bee gedgiig mederdeg. hervee hair bhgui bsan bol hezee ch ingej hunii nutagt aav eejeesee hol amidarch chadahgui l bhgui yu. mgl zaluuchuud mash ih hartai. gadaad huntei suusan emegteig uzej chadahgui. gehdee budg tiim bish shuu. zarim n bas gaigui huleej avdag. za ecest n chamd zuvluj helehed dor hayaj heden jil uyerheed muu sainaa baga ch bolov medelceed av. suusan hoino chin hamaagui amar bh bolno. sn huntei uchirchihaad bitgii aldaarai. burhan chamd 2 dahi bolomjiig uguhgui ch bj magadgui. bi henees ch sanaa zovohguigeer nuhriiguu burhanaas nadad ugsun beleg gej battai helj chadna. uneheer chi nz zaluudaa hairtai bol buhniig davan tuulj chadnaa. chadahgui bol tiim ch ih hairtai bish b gesen ug. za baahan yum nurshchihlaa. amjilt husii
mongol bish bol hvhii deed gej yam mal ni heleed baigaan be 5 jiliin daraa naatah nohor chin yaj huvarah bol harah yumsan
ugasa tgeel suumaar BGAA CHIN TODORHOI L BNSHDE URID N MONGOL ZALUUT UERHEED ZODUULSN TGD NDTAI DANDA MUU N TARDG NTR GEEL OILGOMJT SANAAGA ILERHIILSN VM BICHCHED ASUGAD BHIIN………….IIMERHU VM ASUUJ BUSAD HUNIIG BUHIMDUULAD YAAHUDE UURU L SHIID TGD CH CHINII L AMIDRL BID NAR AMIDRLD CHIN OROLTSJ HOOLNOOS CHIN HOROOH BISHDE…………………yaachij bdsn hedn zuu myngan udaa bodlooch gadaad hun bol gadaad hun shde anh ehiin hevliiges turuhduu l ys zanshil hureeln bui orchin aaw eejiin humuujil zan harakter geed l tes uur TGLEEE GEED ADILHN HUMUUS UHAMSAR 1 BLHOOR HAIRLJ DURLHAD SAADGUICH HUNII JAMAAR HUGSHRUUD IRHED EH ORON ELGEN SADAN GEEL HETSUUHN BHDAA……..ODO TGLEE GEED YAHU 2HON SAY MONGOLCHUUDIIN ER HUISTNUUD ARCHAAGUI HUVIA HICHEESN DEERLHUU UHAMSAR DOROIGOOSO BOLJ HEN 1N SHN NUTAG 1T OHINIIHO HAIRIIG DAAJ HAIRLJ HAIRLUULJ AMIDARCH CHADKU BGAAM BOL HARI ELGIIN ZALUUGIIN UVURT ORHOOS UUR YAAHUDE!!!! OROVDMOOR VMAA MONGOLCHUUD BID YER N EH ORONOO GEH SETGL DUNDUUR HUVI HICHEEH UZLIIG DEED TSEGT N TULTAL SHUTSEN ULSUUD BHIIMDA
mongol zaluuchuud bugd tiim bish de mongol hunteigee l suusn deer bi iim asuudald orj bsn hariin hun bol hariin bdg yum bilee
Сэтгэлээ дагоо, монгол чамаар дутахгүй байх, харин ч чи наанаа сайхан амьдрана шдээ. хүссэн үедээ монголдоо ирээд л байхгүй юу
Хүний амьдрал нэг хэвэнд цутгасан юм шиг адилхан байх албагүй…яагаад монгол нь монголтойгоо гэж….үндэсний аюулгүй байдлаа нээх бодоод сүйд болоод байгаан бол наад архи янхандалт садар самуун болсон баасан гариг энэ тэр гэж хөөргөсөн хогын амьдралаасаа салах хэрэгтэй…эхнэр нөхрөө зөв хайрла…юун нууц амраг…улс хөгжихийн үндэс гэр бүлийн тогтвортой байдал тэрнээс биш үхсэн цус мус…….эмэгтэй минь !!! эцсийн эцэст чи л энэ бүхэндээр дүнэлт гаргана…дэлхийдээр бүгд л дурлалцаж байна шдэ хар шар гэлтгүй…нэгдэж байгаа энэ ертөнцийг биднар одоо яалтай
eeeeeeee 8han sar boljij buuuuuur suuna muuuna gd boszon yuv de ydaj 2 jil uerheed uzeech hunii huniig tegj amarhan tanina gj ch bhgui bha bi gehed l nuhurteigee 4 jil uerhej bgd gerleed 2 jil bolj bna tehdee l bi tanij amjaagui l yvna
novshiin yanhanuud mongoloor yardag buzaruud hunii zeremdeg turuulcheed yund ni gaihuultsgaadiin ted chin tsuuhun mongoliig ustgah doh iin bakter shde . jaahan zovohooroo shorootoi ch gsn mongol min gej buu gonginooroi
Zavaan Baldan unen ug heljee. Dahin umish
EZSIIN EZST HUNII ERTUNZIG UZEH UZEL,EH ORON,PATRIOT,FAMILIE GEED OLON YMNAAS SHALTGALNA…AMAR AMAR SAIHAN AMIA BODOJ BOLNO TEGED BOLOMJ OLDSON N BUGD GADAD RU ZUGTAAD ?! GEHDE BOR CH GESEN GER MINI SEGSGER CH GESEN EEJ MINI GEDEG HUMUUS BAIGA TULDAA L ENE MONGOL GEJ UNDESTEN BSAN BAIHCH BOLNO.ENIIG OILGOHD HEZUU… MONGOL JINHEN TSUS SUDSAAR CHIN GUIJ BAIH HEREGTE
Сайн байна уу? Миний бие зүгээр өөрийн дүгнэлтээ өгч байгаан шүү. Яг одоо чамд 2 зүйл байна.
1. Айдас
2. Үндэсний үзэл
Чи 2-г нь нэг дор байлгаж чадахгүй. Тиймээс сонголт тулгарч байна. 1 дэх сонголтын тухай ярьвал хүний хэл амнаас айгаад хайртай залуугаасаа салах. Гэхдээ 8 сар гэдэг тийм боломжийн хүнийг бүрэн гүйцэт таньдаг хугацаа биш байх. Бодож үзхэл асуудал.
2 дах сонголт Монголоо гэсэн 2 үзэл байна. Үндэсхэг үзэл, үндэсний үзэл миний бодлоор өөрийнх чинь үндэсний үзэл байх. Тиймээс Монгол хүмүүс бүгд л чамайг Монгол залуугаа сонголдоо Монголын бүх залуучууд муухай биш гэж хэлэх байх нэг бодлын зөв юм. Гэхдээ үндэсний үзэл гэдэг бас гадаад хүнтэй сууж болохгүй гэсэн юм байх. Монголоо гэсэн сэтгэлтэй Монгол Улсын бас хүмүүсийн төлөө үзэл бол үндэсний үзэл юм. Энэ миний л бодол.
Зөвлөж хэлхэд тэр гадаад залуугаа сайн таньж мэдэх хэрэгтэй 8 сар бол насаараа хамт амьдрах хүмүүсийн хувьд бол өчүүхэн хугацаа. Хүн бүр масктай амьдардаг гэдгийг санаарай!
sain bn uu ta, minii bodloor ta uneheer ter hundee hairtai bol suu l gj helmeer bn manai egch narch bas gadaad humuustei suusan ldaa tednii amidralaas harhad ted mash saihan amidarj bga yum shig hargddag yagaad gevel ted biy biydee hairtai uchraas l ter, eh oronoosoo ta holdono gj buu sanaagaa zovoo 2jildee 1 udaa ireed baij bnosjdee unees ch baga zaitai bas iren ochin bj bolno gj bodoj bn aa. gol ni hair shdee tuuniihee l tuluu temtseh heregtei hairgui bj mongol huntei suuval tanid ymar sanagdah bilee teriigee ta bas bodood uzeerei.
Би ч гсн гадаад нөхөртэй. Гэрийнхэн найзууд гээп л их л олон хүн дургүйцсэн. Гэхдээ би сэтгэл зүрхээ дагаад амьдархаар шийдсэн. 3 нь ч хөөрхөн үртэй бсн. Өөрийнхөө шийдвэрт харамсаж байсан удаа байхгүй ээ. Хүмүүс нөхөр чинь хаанах юм гээл элдвийн л юм асуудын. Гэхдээ хүмүүсийн юу гэх нь тйим ч чухал биш шүү дээ. Чамд л гэхэд гаргасан шийдвэртэй л харамсаж болохгүй. Харамсах зүйлгүй л амьдрах сайхан
Asuudliig bidnees asuultgui shiidveree gargasan baigaa um bishuu ? ( asuuh yun suu suu ! yadaj eej aav chin ungorohoosoo umno POLAND ulsiig uzej ereenii haytadaas hol garch yzeegui ulsiig um uzuulj nokhio shuvuunii makh iduulj uzehgui yu ?
Ugaasaa odoogiin okhidiin setgehuin iim bolchihson baihad bid nar yuch bicheed tednii ukhamsariig uurchilj chadahguishd ?
BI TA NART 1 HAN UM HELDEG : HUMUUS ENE YERTONSTIIN HAA NEGTEEGEES UURIIN UROOSON SHIVERTEI GUTLAA OLOOL ULZDAG UM TERL BOLSON BAISHD BIDNEES BUU ASUU ! CHINII AMDRAL CHINII SHIIDVER .
ENE CEKC .MN — ODOO ENE MONGOL ZALUUSIIN SETGEHUIN TAL DEER DORVITOI UM NIITLEJ HUMUUSIIN ENE HARANHUI BUDUULEG NIIGMEES NI ANGIJRUULSAN UM BICHIJ BAIMAAR UM ?
HARAAD BAIHAD MONGOL ERCHUUDIIG DORD UZSEN UM NIITLEH UM ???
TSAAD UCHIR NI YAMAR UM BOLDOO ?
hi bidnii ueiinhend yg yu tohioldchihson ym be. bi ch bas 23 tai. germand amidardag hairtai zaluu maani 2 dahi udaagaa ehner avch bgaa bololtoi. Medehgui ym daa endees unshij bhad manai zaluuchuud neg l bish ym shig. Zoddog , araar tavidag geh metchilen yah ystoin boldoo.
Avsan avgaigaa gargasan huuheddee ezen bolj chadahgui mongol arhichin yanhanii bogsond tolgoigoo meduulsen zaluutai suusnaas oortoo hairtai gadaad huntei suusan n deeree.. tertei tergui hedhen jil amidraad l uhdeg horvoo ayataihan oortoo taalagdaj bgaa amidralaaraa amidar. Mongol zaluuchiud n sai bdag bol uy gej gadaad hunti suuh hereg garahavdee Shit
Hunii nutgiin burhnaas uuriin ulsiin chutgur deer gedeg ug bdag yum, neg naiz maani ene ugiig sanaad gadaad zaluutaigaa suulgui nutagtaa irj bsan yum… uuruu l meddee!
denduu ih hair haruusald ungah taltai shuu doroo suuritai dotoroo bodoltoi yumand nuhtstai hyanuur baihgui l bol dandaa haraal ursgaj huniig heleh helehguigeer heldeg bol doroi hunii l shinj baidag yum daa
neg l ih gegeen hair yarisan, zuwlusun humuus ingehed bidnii uwug deedes henii tuluu yah gj haluun ami buleen tsusaaraa ene mongol ulsiig bidend uldeesen yum boloo
chi hunii nuden dotor, zarim humuusiin buzar aman dotor amidrahgui. bitgii sanaa zov husseneeree amidar! neg l amidrah horvoo, gadaad hun geheeree hun bish baidag yumuu
chamaas mongol ch bisn polski bisn huuhduud tsuvaad ireh ued chi tsusaaraa uilsan ch hojimdson bna daa
Mongol dahi er hunii orontsguudiig tsomiig ni alsan chine bi tegeed tsoohoon heden hommies mani uldex bhdaa 😛
Гадаад хүнтэй суух эсэх бол чиний л зүрх сэтгэлийн асуудал. Элдэв хүмүүсийн хэлэх бол падгүй. Тэд чинь худлаа монгол монгол гэж цээжээ дэлсхээс цаашгүй. Монгол хүнтэй суусан нь амьдралынх нь ганц гавьяа юм байх даа гэмээр хүн олон шүү. Ядаж байхад тийм бүдүүлэг баагий нар нь толгой нь хоосон, монголоороо алдаагүй бичиж чадахгүй, юм үзээгүй хараагүй тэнэгүүд.
Харин ганц юм хэлэхэд, гадаад хүнтэй сууж буй хүмүүсийн хүүхдүүд нь ихэвчлэн нутгаа мэдэхгүй, монгол гэхээр бүдүүлгийн өөр нэр гэж ойлгодог, бас эх хэлээрээ бичих битгий хэл ярьж чадахгүй байгаа нь харамсалтай. Нэг бодлын аргагүй шдээ, ад үзэгдэн байж хэн хүүхдүүдээ аваад монголд очих юм. Нөгөө талаас монгол ээж аав нарын буруу их байна. Гадаад хүнтэй суух хамаагүй. Хүний хэн болохыг нь хэл тодорхойлдог юм. Тиймээс хүүхдүүдтэйгээ эх хэлээрээ ярьж, монголоор бичихийг зааж, нутагт нь авчирч байгаарай гэж ерөөе.
Цус мус гэж ярьдаг хүмүүст – жаахан гадны цус нэмэгдэх нь муу биш сайн байдаг юм. Цусыг шинэчилж сэлгэж өгдөг юм. Мэдээжийн хэрэг тодорхой хэмжээнд. Бас хүүхдүүд монголдоо үлдээд дараа нь монгол хүнтэй суусан тохиолдолд. Харин одоо монголчууд гадны цусыг л сэлбэж байна. Үүнд харин хэн буруутай вэ? Үзэн ядалтаар эргэж ирэх арагагүй болгодог баагийнууд уу үгүй юу ?
Chinii huwid mash zaluu bna chamd surch bolovsroh hugatsaa olgoj baigaa deer ni l hair enee teree gelgui surch bolovcrol ezemsheed eh oron, elgen sadan, aaw eejdee irehed l bolno shuu dee Ta nar shig zaluusaar ene eh oron chini tutan shuu dee
Зүгээрээ, тэр хүн чинь хамгийн гол нь чамайг сайхан хайрлаж, жаргалтай байлгаж чадах хүн байвал түүнтээгээ сайхан амьдараа. Хүний нутагт байгаа юм чинь сайн л хүнээ зөв таних хэрэгтэй шүү. Польш залуу чинь үнэхээр сайн хүн бол суулаа гээд хүмүүсийн хэл амнаас айх хэрэггүй.Голдуу хөдөөний юм үзээгүй мангарууд п хүнийг тэгэж доош нь хийдийн, мал шигээ мангар юм яридаг малнуудыг тоох хэрэггүй. Одоо чинь 21р зуун, монгол польштой, сингапур англитай гэх мэт хэн нь ч хэнтэйгээ сууж болноо. Цөөхөн монголчууд гадаадтай суугаад дууслаа эн тэр гэж яридаг хүмүүс бий, тэглээ гээд хүн өөрийнхөө хайр сэтгэлийг золиослох ёстой юмуу? Угаасаа ямар бүх Монголчууд гадаад хүнтэй суугаад байгаа биш. Чи хэнээс юунаас ч битгий санаа зовоорой. Хайр сэтгэлд чинь амжилт хүсье.
hairtai hunee l songo. etses suuld ni haramsaj baihaar. mongol zaluuchuud hetsuu shu. chi medej l bgaa bizde?
gadaad huntei suusan mongolchuud zondoo l bn shde. odoo globalchlal ih gazar avch bn. chamaig gadaadtai yavj bnu mongoltoi yavj bnuu anhaarch harah hun neeh ih bhgui.
Hi gadaad baina uu dotood baina uu hund hairtai boloh ni chinii l huviin hereg MGL zaluuchuud bas ch gej tiim archaagaa aldsan humuus bish shuu dee Yamarch uls orond saihan amidarch bolnoo gehdee hezee negen tsagt chinii setgeld eh oron tursun nutag chini uguilegdeh l bolno Hair bol aguu zuil tiim ch uchiraas yas undes hamaarahgui hairlaj durlaj boldog MGL busguichuudedee helehed ungu mungu tansag zuilees aguu zuil bol ta buhnii turj ussun nutag us, turuulj usgusun aaw eej, baidag ch hamgiin chuhal ni gevel Huh Tolbo chini tenger zayat udam ugsaagaa l hairlaj hundelj shutej tuugeeree baharhaj yavah yostoi zuil shuu chinii huvid MGL zaluud buhnee ugsun ter zaluu chinii itgeliig daaj chadaagui baisan baij bolnoo Hun hunii zan chanar, olj avsan humuujil, ussun orchin ni uur shuu dee Mongol zuir tsetsen ug “Neg uhriin ever dorgiovol Myangan uhriin ever dorgion” gedeg bolohoor zaluuchuudaa soyoltoi bolovson uhaantai bolovcroltoi ireeduidee ezen ni bolj, saihan mongol hazar goo busguichuudee hairlaj hamgaalj yavtsgaaya tiim biz dee zaluusaa Zahiadlin ezen chinii huwid hairand chini amjilt husiye gehdee chi Polshid baigaa uchiraas l gadaad zaluud hairtai bolson bhaa daa Eh orondoo amidarch baisan bol araich gadaad hund 2 dahi hairaa ugch etgel chini 2 huwaagdahgui bsan bh daa Eh oron, aaw eej, nutag usaa shutej, bodoj yavsan tsagt chamd heden ch udaa hairin elch irj zurhiig chini togshij hairin galaa haramgui uguh bolnoo
Sain baina uu? Endees hurtel asuuj baihiig bodohod uneheer ih ergelzej baigaa bololtoi. Minii hani bas gadaad zaluu bdag. Bid 2 gerleed 11 jil bolj baina. Gadaad huntei gerleed tuuniigee dagaad nutagt n amidrana gedeg uneheer ih setgeliin tenhee shaarddag. Geree sanah, nutgaa sanah , naiz nuhduu uguileh geed ene bolgoniig chi uneheer unench hairaaraa l davan tuulah bolno. Tiim bolohoor naad zaluudaa chi uneheer hairtai yu esvel halamjind n dassan bnuu gedgee sain bodooroi. Hervee chi uneheer hairtai bol hairiinhaa tuluu humuusiin doromjlol, dairaltand belen bh estoi. ter bolgond emzegleed setgeleer unaad bval uuriiguu hani nuhruu tsaashlaad ur huuhdee zovoono shuu. Gehdee yaran gerlej suuhaasaa umnu yadaj 5 jil hamt amidrah heregtei. Mun nutagtaa avaachij chi haanaas irsen, eh oron chin yamar ve , bid yamar yos janshiltai ve,eej aav chin hen be gedgiig sain taniltsuulaarai. Mun hel soyoloo ch zaaj uguh heregtei. Manai nuhur bolon 2 huuhed maani mongoloor mash sain yaridag.Bid 2 tsuuhun ch gesen mongol huuhduuded tuslah san ajluuldag.Bi l gadaad huntei suulaa geed ter gazraa uusan shingej bolohgui. za tgd avahiig n avaad hayhiig hayaarai. Amjilt husii.
setgel sanaa niilj baival bas chamd hairtai bol halamjtai bol suuh heregtei shyy dee,ugaasaa manai mongolchuud tsuuhyylee bolohoor gadnii hyntei suuhiig saishaahgyi baigaa yumaa,chi zyrh setgelee daga,ene saitaar 1hnii hecyy amidral bii zav gargaad unshihad tolgoi chin yum oilgono,polandtai suusan mongol hyyhnyyd dajgyi l amidardag shyy dee,bi l lav ongocond zunduu l taarch bsan,german nuhurtei ni yanz byr baih yum bna lee,zamiin urtad yuu esehiig yarihav
sainuu bi bas chini l ueiinh germand ajil hiideg. ih udaan gantsaaraa bas l cham shig neg mongol zaluud hamagaa zoirulaad suugaagui bjiij etsest ni emlegt ochitloo zoduulaad l salsan,,, ih l undesherheg uzeltei bolhoor ehendee end gantsaraa uilaad l yawaad l bdg bsn harin neg odor ooriin medelgui neg germand amidardag ital zaluutai mash dotno mash ih hairtai bolchihson…. odoo yaah we gd l yaaj ch chadahgui l suuj bn. salah ghr uneheer chadahgui. salahgui ghr eh oron aw eej mongol udam ugsaa mini gj ih bodoh yum. yaah estoin boloo. hen bh ni hamaagui nmg oilgoh ni hairlah ni chuhal gj bodohoor busad mongol barag buh humuus nmg uzen yadna oilgohgui bn gj bodhoor uneheer aimaar sanagdaj bn…….. bas drees ni mongol zaluuchuudaas unendee aij bn oo…. nadtai dandaa oodgui nowshnuud ni taardag yum shig l sanagdah yum daaaaa
hehe po zaluu mongol zaluu 2t yamar yalgaa bdiin , chi naadahdaa 2jil bolool limit chin duusna. ter ued yamarch yalgaagui bna gj oilgoh blno.
Зүрх сэтгэлээ л дагахгүй юу. Тэрэнд чинь хүний ам хараад байх юу байсан юм. Хайртай юм бол урагшаа гэсэн хэ хэ.
шуудл хэлье худал шүү чиний залуу насны л хань , тэгээд ч монголчууд цөөхөн үндсэрхэг чамайг хэзээ ч үзэхгүйй насаараа наанаа амьдраад луус шиг эрлийз хүүхдүүдээ хараад л амьдрах болно, Бүх Монгол залуусыг битгий нэг өөдгүй амьтнаар дүгнэ?
end ingej bichwel diilenhi humuus chamaig gadaad huntei suusan gichii yanhan banzal geed buh muu muuhaigaar duudah ni gartsaagui.
gehdee busad humuus yu gej heleh ni tiim chuhal bish. uuriin bodol uurtuu zuw. chi yu husej yaj amidarmaar bn terengeeree bol. humuus chamaig odoo setgel sanaagaar unagaj uursdiin bahaa hangah gej bgaa shu. setgeliin hattai baij uhaalag shiidwer gargaarai. az jargal husey