ХЛАМИДИЙН ХАЛДВАР

Хламидиа трахоматис нь энэ өвчнийг үүсгэгч нян юм. Энэхүү нян нь бэлгийн замаар тархаж, халдвар үүсгэдэг. Олон орны статистикийн тоо баримтаас харахад хламиди нь бэлгийн замаар дамждаг гол халдварын тоонд ордог. Жишээ нь АНУ-ын өвчнийг хянах төвийн (CDC) мэдээлснээр, тус улсад заг хүйтний 1 сая тохиолдолтой харьцуулахад жил бүр дунджаар 1.3 сая эмэгтэй, 1.8 сая эрэгтэй шинээр хламидийн халдвар авдаг байна.
Харин манай орны хувьд тодорхой тоо баримт байхгүй байна. Хламидийн халдвар нь нийгэм, эдийн засгийн хувьд тийм ч доогуур бус байр суурь эзэлдэг хүмүүс болон их дээд сургуулийн оюутан залуусын дунд нэлээд их илэрдэг.

Эмнэлэгт хандаж буй шээсний сувгийн үрэвсэлтэй эрэгтэйчүүдийн ихэнх нь заг хүйтэнтэй байхаасаа илүү хламидийн халдвартай байдаг. Хламидийн халдварыг оношлоход нэлээд төвөгтэй. Учир нь заг хүйтэнтэй нэлээд андуурагддаг тул заг хүйтнийг эмчлэхэд хэрэглэгддэг зарим эм нь хламидийн халдварын эмчилгээнд үр дүнтэй нөлөө үзүүлж чаддаггүй.

ШИНЖ ТЭМДЭГ

Эрэгтэйчүүдэд голдуу халдвар авснаас 7-14 хоногийн дар шээхэд эвгүй оргих, турах, шээсг сүвээс ялгадас гарах зэрэг шинж ил дэг. Хламидийн халдвар нь зар талаараа эрэгтэй хүнд заг хүйтнийч илэрдэг шинж тэмдэгтэй тост Гэхдээ заг хүйтний халдвар авсан шээхэд илүү өвдөхөөс гадна ойр ойрхон их шээж, шар ногоон өнгийн ялгадас гардаг. Эмэгтэйд гадна бэлэг эрхтэн загатнах, хорсох, үтрээнээс хэвийн бус ялгадас гарах шинж тэмдэг овчний эхэн үедээ илэрч байснаа улмаар бага аарцгийн эрхтнүүд үрэвссэнээс хэвшийн хэсгээр өвдох, дотор муухайрах, биений юмны мочлгаг оөрчлогдөх зэрэг шинж тэм¬дэг илэрч бопно. Энэ өвчнийг эрэгтэй хүний шээсний сүвээс, эмэгтэй хүний умайн хүзүүнээс арчдас авч, эсийн шинжилгэз хийж оношилно. Энэ шинжилгээгээр хламидийн халдвар үүсгэгч нян байгаа эсэхийг тодорхойлдог. Хламидийн халдвартай эмэгтэйчуүдийн 75 хувьд ямар ч шинж тэмдэг илэрдэггүй тул ийм халдвартай ихэнх эмэгтэй эмнэлэгт хандахгүй, оношлуулахгүй, эмчлүүлдэггүй гэсэн үг. Эрэгтэйчүүдийн дунд ч гэсэн 50 орчим хувьд нь ямар ч шинж тэмдэг илэрдэггүй.

ЭМЧИЛГЭЭ

Хламидийн халдвар ш бүрэн төгс эмчлэгдэнэ. Дутуу эмчлэх эсвэл огт эмчлээгүй тохиолдолд шээс ний сувгийн гэмтэл, төмсөгний дайврын үрэвсэл, Рейтерийн хам шинл (шээсний сувгийн үрэвсэл, нүдний идээт үрэвсэл, үений үрэвсэл), мөн шулуун гэдсээр бэлгийн хавьталд орсон тохиолдолд шулуун гэдэсний үрэвсэл үүсэх, үргүй болох зэрэг хүңдрэл үүсдэг.

Халдвар авсан эсэхээ мэдэхгүй, эмчлүүлээгүй хламидийн халдвартай эмэгтэичүүдийн хувьд умайн хүзүүний гэмтэл, умайн гуурсан хоолойн үрэв¬сэл, бага аарцгийн эрхтний үрэвсэлт өвчнүүд, мөн умайн гуурсан хоолойн нааддацын улмаас үргүй болох зэрэг хүндрэл үүснэ.

Хламидийн халдвараас болж умайн гадуурх жирэмслэлт, бага жинтэй хүүхэд төрөх, дутуу төрөх зэрэг сөрөг үр дагаварт хүрч болно. Халдвартай эхээс уушгины хатгалгаа, нүдний халдварт өвчтэй хүүхэд төрж болно. Энэхүү халдвар нь заг хүйтний адил халдвартай эхээс төрөх үед нүдэнд нь халдварладаг ажээ. Урьдчилан сэргийлэх. Эрдэмтэд хламидийн халдварыг судалж, түүний эсрэг вакцин гаргаж авах оролдлого хийсээр байна. Ирээдүйд хламидийн эсрэг үр дүнтэй вакцин гаргах боломжтой. Гэхдээ вакциныг гаргатап урьдчилан сэргийлэх хамгийн үр дүн¬тэй арга бол нийтийг хамарсан үзлэг шинжилгээ юм. Учир нь хламидийн халдвартай олон зуун хүн өөрсдөд нь тодорхой шинж тэмдэг илрэхгүйн улмаас халдвартайгаа ч мэдэлгүйгээр бусдад тараасаар байдаг. Хэрвээ хүмүүсийг сайн дурын үндсэн дээр шинжилгээнд өргөнөөр хамруулан, халдвартай “нууц” өвчтнүүдийг илрүүлж, эмчлэх нь өвчний тархалтыг нэлээд хэмжээгээр бууруулж болно. Зарим улс оронд хүмүүсийг шинжил-гээнд хамруулах янз бүрийн хөтөлбөр хэрэгжүүлж, маш их үр дүнд хүрсэн байдаг. Жишээлбэл, гэр бүл төлөвлөлтийн кабинетууд нь ийм үйл ажил-лагааг явуулж өвчний тохиолдлыг 60 гаруй хувиар бууруулсан жишээ ч байна. Бэлгэвч тогтмол хэрэглэснээр хувь хүн бүр өөрийгөө энэ өвчний халдвараас урьдчилан сэргийлэх боломжтой.