Казак эрийн сэтгэгдлээс…

Монголчууд ураг овгоо мэддэг баримталдаг байсан юм бол өдийд үр ач нар нь үеэ дуржигнатал хэлцээд цус ойртолын АЮУЛ-с хол байх байсан юм биш үү ХҮҮХЭЭ. Эсвэл 70 жилийн дотор тархиндах ой санамжаа бас ШАТААЛГАЧИХСАН юмуу. Гэтэл адилхан нүүдэлчин КАЗАХ-д бусдын дарлал дайн дажин, 2 удаагийн аймшигт өлсгөлөн Орос, Хятадын хэл соёлын тулгалтан доор ч өөрийн унаган соёл ураг овгийн хэлхээгээ ой санаа тархиндаа БАТ хадгалж үр ач нар нь бахархан үргэлжлүүлж буйг юу гэх үү. Ардын хувьсгалаас өмнө 1000 хүний 1 нь л уйгаржин бичигтэй байсан баримт бий тэгэхээр цөөхөн хэдэн тайж хэгэмтэнгүүд ургийн бичигтэй. Харин жирийн ардад хүртээлгүй байж.

Миний бодлоор Халх Монголчуудын маань Ураг удмаа умартахын гол буруутан нь шарын шашин. Яагаад гэвэл олон мянган эрчүүд лам болж эхнэр авахгүй НӨГӨӨ ЮУ ЯАХГҮЙ тангарагтай хийдэд суудаг байж гэтэл үнэн хэрэгтээ нь 80% нь бие физологоо тэсэж чадахгүй хөдөөлөх нэрийдлээр НӨГӨӨ ЮУ ЯАЧИХДАГ байж, гарсан маамуугийн ямар тэр ламын гэлтэй биш баахан ТӨВД нэр өгдөг байж. ЭНЭ байдал 400-500 шахам жил үргэлжлэхээр урдам судар нь утгаа алдаад хойч үрсэн тэгсийм ингэсийм гээд манараад сууж байх нь аргагүй ч юмаа. 100-150 жилийн өмнөх баримт бичгүүдыг уншихад УРАГ УДМААР НЬ БИШ тэр энэ хошууны гэж газар нутаг захирагч ноёдоор тодотгон бичсэн байдаг юм. Монгол орныг шиншлэн судалж аялсан Приживалский, Майский нар номондоо Монголчууд Овоггүй гэж бичжээ олж уншаарай.

Би худаг усны ажлаар Дорнод, Хэнтий, Төв, Дундговь, Дорноговийн хөдөөгүүр олон жил ажилласан тэгж явахдаа сум бригадынхан өвөө эмээгээсээ цааш мэддэгүй хамаа намаагүй гэрлэдэгийг анзаарсан, 70-80 настай өвгөн ойр зуурын хамаатнаасаа цааш мэддэгүйн их хэцүү санагддаг. Ер ажаад байхнээ нь гэрлэж байгаа хүргэн бэрээсээ аль нутаг аав ээж нь хэн гэдэг юу хийдэг зэрэг ердийн асуулт асуугаад болдгийм шиг байгаан. Гэтэл манай Казахууд хамгийн эхэнд аль Удам овгийн дотроос аль ясны гээд асууж өгнө эхнэр бид хоёр хоёулаа Хэрэйд тэгээд 12 дахь өвөөгөөс холдсон учир гэрлэсэн. Ер нь бол эцэг тал 7 үе холдвол болно гэж үздэг.

Ингэхэд миний дүү нөхөр найз залуу чинь чиний 4-5 дахь өвөөгийн чинь жир жичинцэрүүд биш бэээз, орон нутгаар баримжаалах тун буруу шүү. Яагаад гэвэл элэнц хуланц өвөөгийн чинь үр сад нь хаашаа ч бутарч нүүгээд хожим хаана ч таарч болох шүү дээ…

7 Comments

  1. КАЗАК БОЛ ХҮНБИШ БОРАТ says:

    КАЗАК ШЭЭСНҮҮД НЭГ ГАЗРАА ХЭТЭРХИЙ ИХ ХООРОНДОО ДОВ ЖАЛГАНИЙХАА ЗАЙГ ТООЛЖ СУУСААР БАЙГААД БҮҮР ЦУС ОЙРТЧИХСОН ТЭРИЙГЭЭ МЭДЭЭД СҮҮЛИЙН ҮЕД ХАА САЙГҮЙ ТАРЖ АМЬДРААД БАЙГААМАА КАЗАК ШЭЭСНҮҮД ЯАГААД КАЗАКСТАНРУУГАА ЗАЙЛАДАГГҮЙМ БЭ ШЭЭС ЦАРАЙЛООЛ МОНГОЛ БООВНУУДЫГ ЛАЛРЫН ЦАРАТАЙГ МЭДҮҮЛЭХ ГЭСЭН ЮМ ШИГ МОНГОЛООС ЮМ ОЛЖ ДОЛООЖ ТУСГААР УЛС БОЛЖИХ ГЭЭЛ ХҮЛЭЖ БАЙГАА БИЗ цус ойртсон казакд овог гэж байхгүй нэг л овог байдийм баян-өлгий гажигууд бүгд БОРАТ гэдэг овогтой лалрын боратын шээснүүд энд тэнд хуцаж луйвар хийхдээ сайн чадийм бол БОРАТ гээд улс болжоороо казак шээснүүдээ

  2. t says:

    Магадгүй шүү. Энэ шарын шашин гэж нэг юм чимээгүй тахал юм аа.

  3. Ah says:

    Chi uuruu tsus oirtson kazak ym bishuu end ingej bicheed suuj baidag kazak kazaktaigaa suusaar baigaad bugd ah duu bolson ternees tursun chi iim ym bichij taaraa

  4. Po says:

    Svvliin ueiin banzaluudiin huuhedvvd l hoorondo suuj balrah wii dee busad n yahwee

  5. сэтгэгдэл13 says:

    Надад цус ойртох асуудал тулгарахгүй. Бас миний хойч үед ч гэсэн. Шалтгаан нь эцэг эхийн талын хүмүүсийн овгийн үүсэл болоод Манжийн үед хаана нутаглаж байсан, БНМАУ үед хэрхэн аж төрж байсан, одоо хамаатан садангууд маань хаана юу хийдэг гэдгийг мэддэг учраас тэр. Энд нээх шашин шүтлэг болоод шашны нэр ус огт хамаагүй. Хэрэв нэр ус шашин шүтлэг ургийн овгоо мэдэхгүй болсоноос асуудал үүссэн гэвэл европын орнууд цаашлаад америкчууд бүгд цус ойртсон эргүү амьтад болсон байх байлаа. Шарын шашнаас үүдэж цус ойртсон гэсэн атлаа Исламын шашны хатуу дэг жаягийн тухай огт дурдаагүй байгаа чинь ерөөсөө л чи Монголыг шашин түүх соёлоор нь монголчуудыг хагаралдуулах гэсэн өмхий санаа чинь л нуугдаж байна. Эсвэл уншиж мэдсэн зүйл чинь дутмаг, казах монголоос өөр улс үндэстэн байдаг гэдгийг мэдэхгүй, тэр талын түүх уншаагүй болохоор жоохон хүүхэд ингэж өшөө хорслын байдлаар хандаж байгаа.

  6. zochin says:

    Tiimee unen mongolchuud udam suadaraa medehee bolison,ber hurgen boloh hunee ali nutag usnihig barag sonirhohgui dee.Mungutei yu gej asuuj medeh nuhduud asuuchij baigaa mongolchuudig neg musun alj haysan zuil bol sharin shashin manai mongolchuudiin suuliin uyd dembiiljeed baigaa ni tsus oirtolt huchtei yavagdaj baigaagiin ilrel baihaa.

  7. zochin says:

    Tiimee unen mongolchuud udam suadaraa medehee bolison,ber hurgen boloh hunee ali nutag usnihig barag sonirhohgui dee.Mungutei yu gej asuuj medeh nuhduud asuuchij baigaa mongolchuudig neg musun alj haysan zuil bol sharin shashin manai mongolchuudiin suuliin uyd dembiiljeed baigaa ni tsus oirtolt huchtei yavagdaj baigaagiin ilrel baihaa.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.